Trung Quốc vừa công bố ba cuộc tập trận quân sự gần như đồng thời ở Biển Đông từ ngày 27 đến 31/7, ngay khi có thông tin cho rằng Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi có thể bắt đầu chuyến công du châu Á-Thái Bình Dương vào ngày 29/7.
BenarNews đưa tin, Cơ quan An toàn Hàng hải Quảng Đông (MSA) tuyên bố quân đội Trung Quốc tổ chức 3 cuộc tập trận tại 3 khu vực được chỉ định ở Biển Đông trong các khoảng thời gian từ ngày 27/7 đến ngày 31/7.
Tọa độ do MSA Quảng Đông cung cấp cho thấy 3 khu vực gần với đất liền của Trung Quốc; nhưng một trong số các cuộc tập trận nằm cách quần đảo Đông Sa khoảng 240 km (150 dặm). Đài Loan và Trung Quốc đều đưa ra tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo Đông Sa, nhưng hiện Đài Bắc kiểm soát quần đảo này.
Trước các cuộc tập trận nêu trên, quân đội Trung Quốc đã tổ chức hai cuộc tập trận khác ở Biển Đông từ ngày 16 đến 20/7 và ngày 20 đến 22/7. Một trong số các cuộc tập trận diễn ra trên phạm vi gần 100.000 km vuông.
Mục đích các cuộc tập trận của Trung Quốc
Bắc Kinh thường tổ chức các cuộc tập trận quân sự trong thời gian ngắn như một hình thức phản đối nhằm đáp trả các hoạt động hải quân của Mỹ và các diễn biến chính trị mà Bắc Kinh cho là “thù địch”.
Tần suất các cuộc tập trận cao bất thường trong tháng này cho thấy căng thẳng Trung – Mỹ đã gia tăng sau khi có tin về chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi và sự hiện diện của Nhóm tấn công tàu sân bay Ronald Reagan ở Biển Đông.
Trung Quốc đã phản ứng mạnh mẽ khi có tin Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi dự kiến thăm Đài Loan. Nếu chuyến thăm này thật sự diễn ra, thì đây sẽ là chuyến thăm đầu tiên của một diễn giả Hạ viện Hoa Kỳ tới Đài Loan kể từ năm 1997.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã thảo luận về chuyến đi của bà Pelosi trong cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 28/5. Đây là cuộc trò chuyện thứ năm của hai người kể từ khi ông Biden nhậm chức vào tháng 1/2021.
Ông Tập đã cảnh báo ông Biden rằng Washington không nên “đùa với lửa” trong vấn đề Đài Loan.
“Chơi với lửa sẽ chỉ khiến các vị bị bỏng. Tôi hy vọng Mỹ làm rõ chuyện này”, hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa xã dẫn lời ông Tập.
Liệu bà Pelosi có thăm Đài Loan?
Cả Bloomberg và NBC đều trích dẫn các nguồn tin giấu tên nói rằng chuyến công du sẽ đưa bà Pelosi tới một số đồng minh của Mỹ trong khu vực, bao gồm Nhật Bản và Singapore.
Nhưng hiện vẫn “chưa rõ” bà có dừng lại ở Đài Loan hay không. Một số chuyên gia hàng đầu của Mỹ-Trung đã kêu gọi bà Pelosi hoãn chuyến thăm Đài Loan.
Ông Shahriman Lockman, Giám đốc Viện Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (ISIS) của Malaysia, cho biết các nước trong khu vực đang theo dõi sát sao những diễn biến mới nhất này.
Ông Lockman nói: “Mối quan tâm ở đây là Trung Quốc sẽ tìm cách trả đũa như thế nào nếu bà Pelosi đến thăm Đài Loan”.
Ông nói: “Nếu sự trả đũa đó diễn ra ở Biển Đông, có lẽ dưới hình thức triển khai máy bay chiến đấu đến quần đảoTrường Sa, thì nó sẽ báo động các nước khác về nguy cơ cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc”.
Truyền thông Mỹ đưa tin bà Pelosi, nhân vật cao cấp thứ ba trong hệ thống chính trị Mỹ, đã khởi hành chuyến công du châu Á – Thái Bình Dương vào thứ Sáu.