Sau nhiều ngày mưa lớn, một đoạn tường dài hơn 15m của Hoàng thành Huế bất ngờ đổ sập, trong khi bên trong nhiều cột gỗ cổ bị ẩm mốc nghiêm trọng. Sự cố khiến giới chuyên môn lo ngại về tình trạng xuống cấp của di sản thế giới giữa biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan.
- Ca phẫu thuật 4 giờ cắt 6 bộ phận ổ bụng cứu sống bệnh nhân 62 tuổi
- Sạt lở đất vùi lấp 6 căn nhà, cứu sống một người dân
- Nước lũ dâng cao, Huế và Đà Nẵng tái ngập trong đêm
Tường thành sập sau nhiều ngày ngập lụt
Từ ngày 27/10, mưa lớn kéo dài khiến mực nước sông Hương dâng cao, gây ngập diện rộng tại TP Huế. Toàn bộ khu vực Hoàng thành Huế – trung tâm của quần thể di tích Cố đô Huế – bị nước lũ bao phủ. Đến khoảng 18h45 ngày 2/11, một đoạn tường dài hơn 15m tại khu vực đường Đặng Thái Thân (cách cổng Hòa Bình khoảng 50m) bất ngờ đổ sập.
Ghi nhận tại hiện trường cho thấy phần tường bị sập được xây bằng gạch vồ, bên trong nhồi đất sét – vật liệu truyền thống của thời Nguyễn. Sau hàng trăm năm tồn tại, kết cấu đã yếu, gạch vỡ vụn, các mảng tường bong tróc, thiếu liên kết khối. Nhiều đoạn tường lân cận cũng xuất hiện vết nứt và nghiêng, tiềm ẩn nguy cơ sụt tiếp nếu mưa lớn kéo dài.
Không chỉ tường thành bị hư hại, bên trong khu vực Hoàng thành, nhiều công trình gỗ cổ như Trường Lang và Đại Cung Môn cũng bị ngâm nước nhiều ngày. Màu sơn phai nhạt, bề mặt cột gỗ xuất hiện ẩm mốc, dấu hiệu mục ruỗng rõ rệt.
Các chuyên gia bảo tồn cho rằng tình trạng này nếu kéo dài có thể ảnh hưởng trực tiếp đến cấu trúc chịu lực của công trình gỗ, làm giảm tuổi thọ di tích. Đây là những hạng mục quan trọng, mang giá trị đặc biệt về kiến trúc cung đình Nguyễn – phần hồn của di sản thế giới được UNESCO công nhận năm 1993.
Trung tâm Di tích Huế lên tiếng: “Sự cố là lời cảnh báo nghiêm trọng”
Ngay sau khi tường sập, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã nhanh chóng rào chắn, cắm biển cảnh báo và báo cáo cơ quan chức năng. Đơn vị này phối hợp cùng Sở Xây dựng và Sở Văn hóa – Thể thao Thừa Thiên Huế tiến hành khảo sát, đánh giá hiện trạng, lên phương án khắc phục tạm thời và phục hồi lâu dài.
Ông Hoàng Việt Trung – Giám đốc Trung tâm – nhấn mạnh: “Sự cố này không chỉ là hư hại cục bộ, mà là lời cảnh báo cho toàn bộ hệ thống tường thành và kết cấu cổ trong Hoàng thành Huế. Chúng tôi cần đánh giá tổng thể để có kế hoạch bảo tồn bền vững hơn.”
Nguyên nhân: Mưa lũ kéo dài và vật liệu cổ yếu dần theo thời gian
Theo phân tích ban đầu, mưa lớn liên tục khiến tường bị ngậm nước, làm tăng tải trọng và phá vỡ lớp đất sét nhồi bên trong. Nước ngập lâu ngày cũng xói mòn nền móng, đặc biệt tại các vị trí sát hào và hồ Ngoại Kim Thủy. Cộng thêm thời gian hàng trăm năm, vật liệu cổ như gạch vồ, đất sét không còn đủ độ bền, khiến tường dễ sập khi gặp mưa lũ cực đoan.
Giới chuyên môn nhận định, tác động của biến đổi khí hậu, mưa cực đoan và ngập lụt thường xuyên đang khiến các công trình di sản lịch sử đối mặt nguy cơ xuống cấp nhanh hơn bao giờ hết.
Sự cố tường sập tại Hoàng thành Huế gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng suy yếu của nhiều công trình cổ. Các chuyên gia đề xuất cần một chiến lược tổng thể gồm:
- Khảo sát định kỳ hệ thống tường thành và hào nước xung quanh;
- Gia cố các điểm yếu bằng vật liệu phù hợp, không phá vỡ giá trị nguyên gốc;
- Xây dựng hệ thống thoát nước và chống ngập hiện đại;
- Tăng cường ngân sách bảo tồn di sản trong bối cảnh thiên tai ngày càng khốc liệt.
Bảo tồn Hoàng thành Huế không chỉ là gìn giữ một di sản vật chất, mà còn là bảo vệ ký ức và bản sắc văn hóa Việt Nam.
Theo: Dân Trí