Kính viễn vọng Không gian James Webb trị giá 10 tỷ đô la của NASA (JWST) đã cung cấp một cái nhìn sâu hơn về vũ trụ, đặc biệt về Thiên hà Phantom cách Trái đất khoảng 32 triệu năm ánh sáng.
Theo NASA và ESA (Cơ quan Vũ trụ châu Âu) cho biết: “Tầm nhìn sắc bén của kính viễn vọng Webb đã tiết lộ có các sợi khí và bụi nhỏ trong các nhánh xoắn ốc khổng lồ của M74”.
Các hình ảnh từ kính viễn vọng có thể cung cấp một cái nhìn rõ ràng hơn về cụm sao hạt nhân ở trung tâm thiên hà, mặc dù đã bị bụi làm mờ đi đáng kể.
Thiên hà Phantom còn được gọi với tên M74, nằm trong chòm sao Song Ngư, là một dạng thiên hà xoắn ốc hay “xoắn ốc thiết kế lớn” (grand design spiral).
Kết hợp dữ liệu từ hai Kính viễn vọng Không gian Hubble và James Webb, cùng các đài quan sát trên mặt đất, dưới sự hợp tác của cả hai Cơ quan Vũ trụ Mỹ (NASA) và Châu Âu (ESA) đã ghép lại những hình ảnh rõ nét hơn về Thiên hà Phantom.
Thiên hà Phantom đang trở thành tâm điểm của các nhà thiên văn học nghiên cứu nguồn gốc và cấu trúc của các xoắn ốc thiên hà.
Theo NASA, kính viễn vọng James Webb sử dụng công nghệ hồng ngoại tầm trung (MIRI), đã cho phép các nhà thiên văn học “xác định chính xác các vùng hình thành sao trong các thiên hà, đo chính xác khối lượng và tuổi của các cụm sao, đồng thời hiểu rõ bản chất của các hạt bụi nhỏ trôi dạt trong không gian giữa các vì sao”.
NASA và ESA đều nhấn mạnh rằng, với sự hỗ trợ của kính viễn vọng James Webb phục vụ nghiên cứu thiên hà Phantom, đây là một phần trong dự án tìm hiểu quá trình hình thành một ngôi sao trong các giai đoạn sớm nhất.
NASA đã tweet như sau:
“Giờ đây, chúng ta có một hiểu biết rộng hơn (và thậm chí đẹp hơn!) Về thiên hà M74!
“Các chế độ xem Hubble và Webb này cho thấy sức mạnh của việc quan sát ở các bước sóng khác nhau. Tầm nhìn quang học của Hubble làm nổi bật những ngôi sao già hơn ở gần trung tâm và những ngôi sao trẻ hơn, màu xanh trong các nhánh xoắn ốc”.
Trong khi ấy ESA đề cập thêm rằng, kính viễn vọng James Webb có khả năng quan sát tốt nhất các bước sóng ánh sáng hồng ngoại. Còn kính viễn vọng Hubble lại có thể quan sát đặc biệt sắc nét các tia cực tím và ánh sáng nhìn thấy được.
Điều này cho phép các nhà khoa học quan sát được những vùng sáng đặc biệt của quá trình hình thành ngôi sao, được gọi là vùng HII, trong hình ảnh thiên hà Phantom.
Vào tháng 7, NASA đã công bố những hình ảnh đầu tiên về những phát hiện của JWST kể từ khi nó được phóng vào không gian sâu vào tháng 12/2021.
Kính viễn vọng James Webb chụp được Tinh vân Carina tiết lộ các giai đoạn hình thành sao nhanh nhất, sớm nhất mà trước đây bị che giấu. Nhìn vào vùng hình thành sao này trong chòm sao Carina phía nam, cũng như những vùng khác cho thấy các ngôi sao mới hình thành từ khí và bụi đã tạo ra chúng.
Tổng thống Biden ngày 12/7 cũng đã đăng những hình ảnh đầu tiên về Thiên hà Phantom do JWST gửi về, cung cấp hình ảnh hồng ngoại sâu nhất và sắc nét nhất về các hành tinh xa xôi trong vũ trụ.
Mặc dù vẫn hoạt động, nhưng kính viễn vọng JWST đã bị tấn công bởi các thiên thạch cực nhỏ, gây ra thiệt hại đáng kể không thể sửa chữa cho công nghệ hồng ngoại được gắn trên nó.
Hiện tại, kính viễn vọng Hubble chỉ quay quanh Trái đất, nhưng kính viễn vọng James Webb lại quay quanh Mặt trời, cách hành tinh của chúng ta khoảng 1,6 triệu km.
Vì vậy James Webb có khả năng quan sát các thiên hà ở khoảng cách rất xa, giúp các nhà khoa học tìm hiểu về quá trình hình thành ban đầu của một ngôi sao.
Xem thêm: Video: NASA thu được âm thanh ma quái từ một lỗ đen trong dải thiên hà