Bằng nghiên cứu và thực hành phỏng dựng, Nguyễn Đông Triều – đồng sáng lập nhóm Đại Việt Võ Bị – đang kiên trì tái hiện giáp trụ Việt cổ. Anh tiếp cận lịch sử quân sự bằng tư duy khoa học, sự trung thực và trách nhiệm với ký ức dân tộc.
- Mất răng giả không rõ nguyên nhân, 20 năm sau phát hiện nằm trong phổi
- Nghiêm túc công bố thông tin giá vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh
- Sự vắng vẻ dịp Tết và cú sốc từ bệnh viện tại Trung Quốc
Khoảng trống hình ảnh trong lịch sử quân sự Việt
Trong nhận thức của nhiều người Việt, hình ảnh giáp trụ quân đội xưa vẫn còn mờ nhạt. Tư liệu trực quan về trang bị và binh khí chủ yếu đến từ tranh minh họa đơn giản. Các chi tiết về cấu trúc, chất liệu và cách sử dụng thường bị lược bỏ.
Trên phim ảnh, binh lính Việt cổ không ít lần xuất hiện với giáp trụ thiếu nhất quán. Một số hình ảnh mang dấu ấn lai tạp, chịu ảnh hưởng từ các nền văn hóa khác. Điều này khiến diện mạo quân sự Việt Nam bị hiểu sai trong thời gian dài.
Theo Nguyễn Đông Triều, khoảng trống hình ảnh không chỉ là vấn đề thẩm mỹ. Nó phản ánh sự thiếu hụt trong nghiên cứu lịch sử quân sự bằng hình ảnh. Khi không có hình dung đúng, lịch sử dễ bị giản lược hoặc bóp méo.
Từ trăn trở cá nhân đến con đường phỏng dựng
Nguyễn Đông Triều đến với giáp trụ không phải từ cảm hứng hoài cổ. Điều khiến anh trăn trở là sự sai lệch kéo dài trong cách lịch sử được tái hiện. Những hình ảnh quen thuộc trên phim ảnh không phản ánh đúng thực tế.
Thay vì chờ đợi một khuôn mẫu có sẵn, Triều chọn cách tự tìm câu trả lời. Anh bắt đầu đọc sử liệu, tiếp cận tài liệu học thuật và đối chiếu các hình ảnh còn lại. Quá trình này giúp anh xác lập hướng nghiên cứu rõ ràng.
Cùng các cộng sự, Triều đồng sáng lập nhóm Đại Việt Võ Bị. Nhóm đặt mục tiêu phỏng dựng diện mạo quân sự Việt Nam dựa trên tư liệu và phương pháp khoa học. Mọi sản phẩm đều hướng đến sự trung thực lịch sử.
Phỏng dựng bằng tư duy khoa học và thực nghiệm
Những bước đi đầu tiên của Đại Việt Võ Bị gặp nhiều khó khăn. Nhóm không có nguồn tài trợ ban đầu. Kinh phí nghiên cứu và chế tác đều do các thành viên tự bỏ ra. Mỗi bộ giáp là kết quả của quá trình dài thử nghiệm.
Nhiều mẫu giáp phải chỉnh sửa hàng chục lần. Mỗi lần điều chỉnh đều dựa trên đối chiếu tư liệu, kết cấu và khả năng sử dụng. Sai sót được coi là một phần tất yếu của phỏng dựng.
Theo Nguyễn Đông Triều, Việt Nam hiện gần như không còn giáp trụ nguyên bản. Vì vậy, nhóm chỉ có thể gọi công việc của mình là “phỏng dựng”. Mức độ chính xác luôn được công khai, thay vì khẳng định tuyệt đối.
Quy trình phỏng dựng bắt đầu bằng phác thảo tay truyền thống. Sau đó, nhóm sử dụng mô hình 3D để kiểm soát tỷ lệ và cấu trúc. Từ lớp giáp, hoa văn đến màu sắc đều được nghiên cứu kỹ theo từng triều đại.
Đưa giáp trụ Việt trở lại đời sống đương đại
Các sản phẩm của Đại Việt Võ Bị không chỉ phục vụ nghiên cứu. Nhiều bộ giáp đã xuất hiện trong các dự án điện ảnh và hoạt động văn hóa. Nhóm trực tiếp tham gia thiết kế và cung cấp trang phục.
Dù làm việc trong môi trường phim ảnh với áp lực trình diễn, Triều vẫn giữ nguyên tắc lịch sử. Mọi điều chỉnh đều phải có cơ sở rõ ràng. Yếu tố giải trí không được lấn át sự chính xác.
Gần đây, bộ giáp do nhóm phỏng dựng được giới thiệu tại Liên hoan phim Quốc tế Busan lần thứ 30. Đây là dấu mốc quan trọng trong việc đưa hình ảnh giáp trụ Việt ra thế giới.
Với Nguyễn Đông Triều, giá trị lớn nhất của phỏng dựng nằm ở thay đổi nhận thức cộng đồng. Anh mong người trẻ hiểu rằng quân đội Việt xưa có hệ thống giáp trụ rõ ràng. Giấc mơ làm sống lại diện mạo giáp trụ Việt của anh lặng lẽ, nhưng bền bỉ.
Theo: Báo Thanh Hoá