Sử dụng AI làm suy giảm kỹ năng tư duy đang được đặt ra sau nhiều nghiên cứu tại Mỹ và Anh. Các khảo sát cho thấy người dùng AI thường xuyên có xu hướng giảm tư duy sâu. Hiệu suất công việc có thể cải thiện, nhưng khả năng hiểu và ghi nhớ kiến thức có nguy cơ suy giảm.
- Trung Quốc: Cưỡng chế hoa màu ở Quảng Tây khiến xung đột giữa dân và lực lượng chức năng leo thang
- Ba học sinh chuyên Anh đạt điểm SAT tuyệt đối
- Phản kháng Trung Quốc gia tăng khi nhà đầu tư, công nhân tụ tập khiếu nại
Việc ứng dụng AI trong học tập và công việc ngày càng phổ biến. Chatbot được sử dụng để viết bài luận, tóm tắt tài liệu và phân tích dữ liệu. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cảnh báo việc phụ thuộc quá mức vào AI có thể làm giảm sự tham gia nhận thức của người dùng.
Sử dụng AI làm suy giảm kỹ năng tư duy qua nghiên cứu tại MIT
Đầu năm nay, Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) công bố nghiên cứu với 54 người tham gia là sinh viên các trường đại học lân cận. Hoạt động não bộ được đo bằng điện não đồ trong quá trình viết bài luận.
Kết quả cho thấy nhóm sử dụng ChatGPT có mức kích hoạt thấp hơn ở các mạng lưới não liên quan đến xử lý nhận thức. Nhóm này cũng gặp khó khăn khi trích dẫn lại nội dung bài viết. Nhóm nghiên cứu nhận định đây là “vấn đề cấp bách về khả năng suy giảm kỹ năng học tập”.
Sử dụng AI làm suy giảm kỹ năng tư duy phản biện khi phụ thuộc
Nghiên cứu của Đại học Carnegie Mellon phối hợp với Microsoft khảo sát 319 nhân viên văn phòng sử dụng AI hàng tuần. Khoảng 900 nhiệm vụ được phân tích, gồm xử lý dữ liệu và kiểm tra tuân thủ quy định.
Kết quả cho thấy mức độ tin tưởng vào AI càng cao thì nỗ lực tư duy phản biện càng thấp. Báo cáo nêu rõ: “Mặc dù AI thế hệ mới có thể nâng cao hiệu quả làm việc, nó cũng có thể cản trở sự tham gia sâu vào công việc”.
Hiệu quả tăng nhưng nguy cơ suy giảm kỹ năng học tập
Khảo sát của Oxford University Press cho thấy 6/10 học sinh Anh cảm nhận AI ảnh hưởng tiêu cực đến kỹ năng học tập. Tuy vậy, đa số vẫn ghi nhận lợi ích hỗ trợ ôn tập.
Giáo sư Wayne Holmes tại University College London cho rằng kết quả học tập có thể tốt hơn, nhưng quá trình học có nguy cơ kém đi. Đại diện OpenAI nhấn mạnh AI nên được dùng như gia sư hỗ trợ, không thay thế tư duy độc lập.
Theo: Khai Mở