Hà Nội, tháng 7/2025 – Tại hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và tổng kết đợt cao điểm phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh yêu cầu phải “tuyên chiến không khoan nhượng” với tình trạng thuốc giả, thực phẩm chức năng giả – những sản phẩm đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người dân.

Tình trạng hàng giả vẫn diễn biến phức tạp

Theo báo cáo từ Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, trong 6 tháng đầu năm 2025, các lực lượng chức năng trên cả nước đã phát hiện và xử lý hơn 50.000 vụ vi phạm liên quan đến buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Tổng số tiền thu nộp ngân sách đạt khoảng 6.500 tỷ đồng. Cơ quan điều tra đã khởi tố 1.800 vụ án, liên quan đến hơn 3.200 đối tượng.

Đặc biệt, trong đợt cao điểm từ ngày 15/5 đến 15/6/2025, các lực lượng chức năng đã phát hiện 200 vụ việc sản xuất và kinh doanh thuốc giả, thực phẩm chức năng giả, xử lý 378 đối tượng vi phạm.

Thủ tướng cảnh báo, dù đã đạt được kết quả bước đầu, nhưng tình trạng buôn bán hàng giả, đặc biệt là các mặt hàng liên quan đến y tế và chăm sóc sức khỏe, vẫn còn rất nghiêm trọng. Nhiều đối tượng sử dụng thủ đoạn ngày càng tinh vi, phân phối hàng giả qua thương mại điện tử, mạng xã hội, gây khó khăn cho công tác kiểm tra và xử lý.

Nguyên nhân tồn tại và trách nhiệm của các cấp

Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ rõ một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng hàng giả chưa được kiểm soát hiệu quả. Trong đó có sự thiếu quyết liệt, thiếu trách nhiệm của một bộ phận cán bộ địa phương, tình trạng né tránh, sợ va chạm hoặc thậm chí bị mua chuộc.

Một số cơ quan chức năng chưa chủ động vào cuộc, thiếu phối hợp đồng bộ, còn tình trạng đùn đẩy trách nhiệm. Sự chậm trễ trong ứng dụng công nghệ để giám sát và kiểm soát hàng hóa cũng khiến cho công tác đấu tranh phòng, chống hàng giả gặp nhiều thách thức.

Giải pháp toàn diện: Không có vùng cấm, không có ngoại lệ

Để ngăn chặn hiệu quả tình trạng thuốc giả và thực phẩm chức năng giả, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu triển khai đồng bộ nhiều nhóm giải pháp:

Thứ nhất, các lực lượng chức năng như công an, quản lý thị trường, hải quan, biên phòng, cảnh sát biển phải tăng cường kiểm tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Tinh thần là làm việc liên tục, kể cả ngày nghỉ, để ngăn chặn triệt để các đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả.

Thứ hai, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, xây dựng cơ sở dữ liệu truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Giao Bộ Công an chủ trì nghiên cứu triển khai mã số định danh hàng hóa, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giám sát, cảnh báo và xác minh các sản phẩm có nguy cơ bị làm giả.

Thứ ba, yêu cầu các bộ, ngành tăng cường trách nhiệm phối hợp:

  • Bộ Y tế kiểm soát nghiêm ngặt các mặt hàng thuốc và thực phẩm chức năng.
  • Bộ Công Thương, Tổng cục Quản lý thị trường kiểm tra hệ thống phân phối, đặc biệt trên nền tảng thương mại điện tử.
  • Bộ Tài chính chỉ đạo lực lượng hải quan tăng cường giám sát hàng hóa nhập khẩu.
  • Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Biên phòng và Cảnh sát biển tăng cường kiểm soát tại các tuyến biên giới và cửa khẩu.
  • Bộ Khoa học và Công nghệ đẩy mạnh kiểm định chất lượng và công nghệ truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Thứ tư, huy động sự tham gia của toàn xã hội. Thủ tướng kêu gọi người dân phát huy vai trò “người tiêu dùng thông minh”, nhận diện hàng giả, chủ động tố giác hành vi vi phạm, cùng chung tay bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Cuộc chiến chống hàng giả, đặc biệt là thuốc giả và thực phẩm chức năng giả, đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ, toàn diện và lâu dài của cả hệ thống chính trị. Chính phủ kiên quyết không để tồn tại vùng cấm, không có ngoại lệ, xử lý nghiêm minh mọi hành vi vi phạm pháp luật. Đây là bước đi quan trọng nhằm đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, bảo vệ sức khỏe nhân dân và giữ gìn môi trường kinh doanh lành mạnh.