Chiến cơ Trung Quốc quần thảo Biển Đông, nguy cơ xung đột cao chưa từng có

Những ngày qua, giới truyền thông nhà nước Trung Quốc đang lan truyền các video mà họ tuyên bố là “những cuộc tuần tra Biển Đông” với sự tham gia của nhiều máy bay chiến đấu.

Trung Quốc phô diễn chiến cơ

Haike News, một ứng dụng tin tức của tờ Nhân dân Nhật báo, kênh phát ngôn chính thức của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đã đăng một đoạn video nói rằng Chiến khu Nam Bộ của quân đội Trung Quốc đã cử nhiều máy bay tham gia “cuộc tuần tra” kéo dài 10 tiếng ở Biển Đông, trong đó có một máy bay chiến đấu Su-30 và một tàu chở dầu tiếp nhiên liệu trên không.

Sau khi thực hiện màn tiếp nhiên liệu trên không, các chiến cơ lượn lờ trên bãi Đá Subi, thuộc quần đảo Trường Sa, quần đảo mà Việt Nam có tuyên bố chủ quyền nhưng Trung Quốc đã tự ý chiếm đóng và xây dựng các đảo nhân tạo.

Video của Trung Quốc tuyên bố: “Mục đích của chúng tôi không phải là chèn ép giới hạn hay phá kỷ lục. Tất cả các bài tập của chúng tôi đều nhằm mục đích [là chuẩn bị cho] chiến đấu thực tế”.

Video chiến cơ Trung Quốc tập trận ở Biển Đông (ảnh chụp màn hình).

Trong video thứ hai do Haike News phát hành hôm 4/8, quân đội Trung Quốc mô phỏng tình huống một máy bay lạ xâm nhập vào vùng trời Trung Quốc. Một phi công của không quân Trung Quốc hô lên trong video: “Hãy rời khỏi đây ngay lập tức! Nếu không các người sẽ bị đánh chặn”.

SCMP cho biết, tờ Nhân dân Nhật báo hôm 4/8 cũng đăng một video riêng biệt, trong đó tuyên bố Chiến khu Đông Bộ và Chiến khu Bắc Bộ của Trung Quốc cũng huy động hàng loạt máy bay tập trận ở Biển Đông. Video này có sự xuất hiện các máy bay chiến đấu, máy bay ném bom, máy bay trinh sát hải quân và máy bay cảnh báo sớm, trong đó ít nhất một máy bay chiến đấu J-10 đã tham gia một cuộc tập trận ban đêm.

Nguy cơ xung đột Biển Đông

Bắc Kinh tung ra các video phô trương lực lượng quân đội trong khi các nhà phân tích cho rằng nguy cơ xảy ra xung đột Mỹ – Trung ở Biển Đông đang ở mức cao chưa từng có. Mỹ không có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông nhưng cam kết duy trì hiện diện trong khu vực để ngăn cản Trung Quốc biến Biển Đông thành “ao nhà”.

Một cơ quan nghiên cứu về Biển Đông có trụ sở ở Bắc Kinh nói rằng Hoa Kỳ đã cử 67 máy bay trinh sát lớn đến Biển Đông vào tháng 7, tăng từ mức 35 chiếc vào tháng 5 và 49 chiếc vào tháng 6.

Hai chiếc máy bay Lancers B-1B của Không quân Hoa Kỳ bay qua Biển Đông ngày 8/6/2017 (ảnh: Không quân Hoa Kỳ).

Tờ Bloomberg ngày 28/5 bình luận rằng “Hoa Kỳ và Trung Quốc đã vờn nhau ở Biển Đông suốt nhiều năm”.

Tờ báo này trích ý kiến của ông Collin Koh Swee Lean, nhà nghiên cứu của Đại học S. Rajaratnam (RSIS) Singapore: “Sự tương tác giữa các khí tài địch thủ trong khu vực sẽ gây ra khả năng tính toán và đánh giá sai lầm, dẫn đến việc sử dụng vũ lực một cách vô tình hoặc khinh suất, do đó có khả năng xảy ra chạm chán và dẫn đến leo thang. Đây là một rủi ro mà chúng ta không thể xem nhẹ”.

Bloomberg cũng dẫn lời ông Paul Chambers, cố vấn đặc biệt về các vấn đề quốc tế tại Đại học Naresuan, Thái Lan, bình luận rằng Đông Nam Á đang bị mắc kẹt trong cuộc “Chiến tranh Lạnh mới” giữa Mỹ và Trung Quốc, trong đó “phần nổi của tảng băng chính là Biển Đông”.