Tiến sĩ Anthony Vinci, cựu quan chức tình báo Mỹ, cho rằng TikTok bị ĐCSTQ kiểm soát và có thể tác động mạnh đến quan điểm của một thế hệ người trẻ. Ông cảnh báo nền tảng video này đang trở thành công cụ chiến tranh nhận thức quy mô lớn.

TikTok bị cáo buộc chọn lọc thông tin để ảnh hưởng quan điểm người trẻ

Tại sự kiện ra mắt cuốn sách “Cuộc cách mạng tình báo lần thứ tư” ngày 13/11 tại Viện Hudson, tiến sĩ Anthony Vinci – cựu CTO của Cơ quan Tình báo Địa không gian Quốc gia Mỹ (NGA) – nhấn mạnh TikTok đang được sử dụng như một công cụ chiến tranh nhận thức.

Theo ông, chiến tranh nhận thức nhằm thay đổi quan điểm con người để phù hợp với mục đích của bên tiến hành. TikTok, theo Vinci, là minh chứng rõ ràng cho mô hình này khi nền tảng lựa chọn nội dung và điều hướng thông tin một cách có chủ đích.

Ông cho biết TikTok đặc biệt ảnh hưởng tới thế hệ Z – nhóm người dùng chính, vốn không còn xem truyền hình cáp, báo in hay các trang tin truyền thống. Khi TikTok trở thành “cửa sổ thông tin”, việc kiểm soát nội dung có thể định hình nhận thức của cả một thế hệ.

Vinci dẫn nghiên cứu của Đại học Rutgers chỉ ra rằng người dùng TikTok lâu năm có xu hướng ủng hộ hơn các quan điểm của ĐCSTQ trong vấn đề nhân quyền. Điều này cho thấy nền tảng không chỉ kiểm duyệt mà còn có khả năng tác động trực tiếp đến thái độ của người dùng.

Theo ông, mức độ kiểm duyệt trên TikTok nghiêm ngặt hơn nhiều mạng xã hội của Mỹ. Các chủ đề như Thiên An Môn, Tân Cương, Tây Tạng và vấn đề người Duy Ngô Nhĩ bị loại bỏ hoặc hạn chế nghiêm trọng.

Hai hệ thống AI khác biệt: Mỹ tuân luật, Trung Quốc có quyền tiếp cận không giới hạn

Trao đổi với Epoch Times, Vinci cho rằng sự khác biệt giữa Mỹ và Trung Quốc nằm ở triết lý và pháp lý của AI.

Ở Mỹ, các cơ quan tình báo phải tuân thủ luật pháp và bảo vệ quyền riêng tư, kể cả đối với người không phải công dân. Ngay cả các hoạt động thu thập thông tin cũng phải được giám sát bởi hệ thống pháp lý và quy định minh bạch.

Ở Trung Quốc, theo Vinci, ĐCSTQ có quyền yêu cầu bất kỳ công dân hoặc doanh nghiệp nào cung cấp dữ liệu theo luật tình báo. Điều này cho phép nhà nước tiếp cận dữ liệu cá nhân gần như không giới hạn.

Vinci cho rằng TikTok – dù không phải doanh nghiệp nhà nước – vẫn hoạt động trong môi trường chịu ảnh hưởng của cơ chế giám sát. Mức độ kiểm soát nội dung và dữ liệu phản ánh cách ĐCSTQ sử dụng AI để mở rộng ảnh hưởng.

Ông cho biết Trung Quốc thu thập lượng lớn dữ liệu người dân, sau đó sử dụng AI để phân tích hành vi, nhận diện khuôn mặt và quản lý xã hội. Dữ liệu này được tích hợp vào hệ thống điểm tín nhiệm xã hội và nhiều mô hình kiểm soát khác.

TikTok, theo ông, là ví dụ cho việc công nghệ được xuất khẩu ra toàn cầu, không chỉ phục vụ thị trường giải trí mà còn là công cụ tác động nhận thức ngoài biên giới Trung Quốc.

Tại sự kiện giới thiệu cuốn sách mới “Cuộc Cách mạng Tình báo thứ tư: Tương lai của hoạt động gián điệp và cuộc chiến cứu nước Mỹ” (Ảnh:Khai Mở)

Đề xuất đào tạo toàn dân kỹ năng nhận diện chiến tranh thông tin

Vinci nhấn mạnh rằng mọi công dân Mỹ đều đang trở thành mục tiêu của các chiến dịch thu thập thông tin và chiến tranh nhận thức. TikTok bị cáo buộc thu thập dữ liệu của cả trẻ vị thành niên và chuyển về Trung Quốc. Bộ Tư pháp Mỹ đã truy tố nhiều vụ việc liên quan.

Do lo ngại rủi ro an ninh, Bộ Ngoại giao, Bộ An ninh Nội địa và quân đội Mỹ đã cấm hoàn toàn việc sử dụng TikTok trong phạm vi cơ quan. Tuy nhiên, việc kiểm soát rộng rãi là không dễ dàng do mức độ phổ biến của ứng dụng.

Vinci cho rằng không một chính phủ nào có thể bảo vệ toàn bộ người dân trước các cuộc tấn công thông tin. Vì vậy, ông đề xuất triển khai chương trình đào tạo toàn dân nhằm nâng cao năng lực nhận diện và phòng vệ trước chiến tranh thông tin.

Ông cho rằng người dân cần học cách phát hiện nội dung bị định hướng, nhận biết dấu hiệu thao túng và bảo vệ dữ liệu cá nhân khi sử dụng mạng xã hội. Những kỹ năng này sẽ giúp giảm nguy cơ bị tác động bởi các chiến dịch thông tin có chủ đích.

Theo ông, “dân chủ hóa tình báo” là chìa khóa giúp xã hội tăng sức đề kháng. Khi mỗi công dân có kỹ năng nhận diện thông tin, chiến tranh nhận thức sẽ trở nên kém hiệu quả hơn.

Theo: Khai Mở

Từ Khóa: