Năm 2025 đánh dấu đỉnh cao quyền lực của Donald Trump trong nhiệm kỳ hai, nhưng sang 2026, các ràng buộc trong nước và quốc tế buộc ông phải điều chỉnh chiến lược.

Quyền lực trong nước mở rộng, song thể chế Mỹ vẫn giữ vai trò kiềm chế

Sau khi trở lại Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump nhanh chóng mở rộng quyền lực hành pháp theo cách thách thức nhiều chuẩn mực chính trị truyền thống. Trong năm 2025, chính quyền của ông áp đặt mức thuế quan cao nhất kể từ thập niên 1930, tìm cách làm suy yếu tính độc lập của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và thử nghiệm mô hình “chủ nghĩa tư bản nhà nước kiểu Mỹ” thông qua việc chính phủ liên bang nắm cổ phần tại các tập đoàn chiến lược như U.S. Steel và Intel.

Tuy nhiên, các điều chỉnh này chủ yếu mang tính chiến thuật, chưa làm thay đổi cấu trúc nền kinh tế Mỹ. Tranh cãi lớn hơn nằm ở lĩnh vực chính trị, khi Tổng thống củng cố quyền lực bằng cách mở rộng phạm vi hành pháp, thu hẹp vai trò của Quốc hội và tòa án, tiến hành thanh lọc bộ máy hành chính và gia tăng ảnh hưởng chính trị đối với các cơ quan liên bang như Bộ Tư pháp, FBI hay Sở Thuế vụ.

Dù vậy, sang cuối năm 2025, các dấu hiệu kiềm chế bắt đầu xuất hiện. Nhiều phán quyết tư pháp đã bác bỏ việc mở rộng quyền lực hành pháp, trong khi các bang tiếp tục duy trì mức độ tự chủ cao. Những kết quả bầu cử không thuận lợi cho đảng Cộng hòa tại một số địa phương cũng cho thấy dư địa chính trị của ông Trump trong nước không hoàn toàn không giới hạn khi bước vào năm 2026.

Chính sách đối ngoại đối mặt thực tế: Đơn phương khó duy trì

Trên trường quốc tế, nhiệm kỳ hai của ông Trump khởi đầu bằng nỗ lực tái định hình vai trò toàn cầu của Mỹ theo hướng đơn phương. Chính quyền Washington đảo lộn trật tự thương mại và an ninh hiện có, cắt giảm viện trợ nước ngoài và ưu tiên các mối quan hệ song phương đặt Mỹ ở vị trí trung tâm.

Tuy nhiên, nhiều tính toán không mang lại kết quả như kỳ vọng. Việc gia tăng sức ép kinh tế với Trung Quốc đã dẫn tới các biện pháp đáp trả, trong đó có hạn chế xuất khẩu đất hiếm – nguyên liệu then chốt đối với công nghệ và quốc phòng Mỹ. Thực tế này buộc Washington phải điều chỉnh chính sách, cho thấy mức độ phụ thuộc lẫn nhau giữa các nền kinh tế lớn vẫn rất sâu sắc.

Xung đột Ukraine tiếp tục bộc lộ giới hạn ảnh hưởng của Mỹ. Chiến lược kết hợp gây sức ép với Kyiv và xoa dịu Moscow không tạo ra đột phá, trong khi châu Âu ngày càng đóng vai trò chủ động hơn trong hỗ trợ Ukraine về quân sự và tài chính. Tại Trung Đông, dù đạt được một số kết quả như lệnh ngừng bắn kéo dài ở Gaza, các đề xuất mang tính áp đặt của Washington đã vấp phải phản ứng từ các nước trong khu vực, buộc Mỹ phải thừa nhận vai trò của ngoại giao đa phương.

Tổng thể, năm 2025 được xem là đỉnh cao của cách tiếp cận đơn phương dưới thời Donald Trump. Bước sang năm 2026, áp lực kinh tế trong nước, bối cảnh bầu cử giữa kỳ và thực tế địa chính trị đang buộc chính quyền Mỹ phải tìm kiếm sự đồng thuận rộng hơn với các đối tác quốc tế, đánh dấu bước ngoặt trong tham vọng định hình trật tự toàn cầu theo ý chí cá nhân của Tổng thống.

Theo: Khai Mở