Trong khi Taliban ca ngợi Trung Quốc là “đối tác chính”, giới chuyên gia cảnh báo rằng Bắc Kinh rất có thể sẽ “bị cắn tay” nếu không kịp thời rót tiền cho Taliban.
Theo The Epoch Times, người phát ngôn của Taliban Zabiullah Mujahid nói với tờ báo Ý la Repubblica vào ngày 1 tháng 9: “Trung Quốc là đối tác chính của chúng tôi, họ dành cho chúng tôi một cơ hội căn bản và phi thường vì họ sẵn sàng đầu tư và xây dựng lại đất nước chúng tôi.”
Ông Mujahid đưa ra tuyên bố này sau khi nhóm chiến binh đã giành được chính quyền Afghanistan vào ngày 15/8.
Nhưng tiền bạc đã trở thành mối lo ngại cấp bách đối với Taliban vì Hoa Kỳ ngăn cản Taliban tiếp cận với hàng tỷ đô tài sản Afghanistan được cất giữ trong các tài khoản ngân hàng tại Mỹ.
Trong khi đó, Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế cũng từng đình chỉ tài trợ cho Afghanistan sau khi Taliban lên nắm quyền. Mỹ xác định Taliban là một tổ chức khủng bố.
Khi khan hiếm tiền mặt, Taliban dường như đang đặt cược vào Bắc Kinh. Các thủ lĩnh Taliban bày tỏ mong muốn xây dựng mối quan hệ thân thiết với Trung Quốc. Dù vậy Bắc Kinh vẫn chưa chính thức công nhận chế độ Taliban.
Taliban mời gọi Trung Quốc
Trong cuộc phỏng vấn với báo Ý, ông Mujahid cho biết Taliban “rất quan tâm” đến Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc. Đây là một dự án cơ sở hạ tầng tiêu tốn hàng tỷ đô la do Trung Quốc khởi xướng nhằm mở rộng ảnh hưởng kinh tế và chính trị của Bắc Kinh ra toàn thế giới.
Trước khi Taliban lên nắm quyền, chính phủ Afghanistan tham gia BRI nhưng không có dự án nào được khởi động theo kế hoạch.
Phát ngôn viên Mujahid ca ngợi Trung Quốc “là cửa ngõ của chúng tôi đến các thị trường trên thế giới”.
Ông này cho biết: “Chúng tôi cũng có những mỏ đồng giàu có mà nhờ người Trung Quốc, những mỏ này sẽ có thể sống lại và được hiện đại hóa”.
Afghanistan để tuyên truyền làm mất uy tín của Hoa Kỳ. Kênh truyền thông tiếng Anh CGTN của nhà nước Trung Quốc gần đây đã kêu gọi Washington không trừng phạt Taliban; thay vào đó là “thỏa thuận với Taliban” và “làm việc với chúng tôi”.
Khả năng Trung Quốc bị Taliban “cắn tay”
Giới quan sát cho rằng Trung Quốc có một số lợi ích khi lấp đầy khoảng trống mà Mỹ để lại ở Afghanistan. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Taliban có thể sẽ lệ thuộc rất nhiều vào việc Trung Quốc rót tiền cho Taliban.
“Nếu Đảng Cộng sản Trung Quốc không sẵn lòng hoặc không thể cung cấp tài chính kịp thời, hoặc nếu Trung Quốc làm bất cứ điều gì khiến Taliban không hài lòng, thì Taliban sẽ rất nhanh chóng cắn vào bàn tay của Trung Quốc vốn đang nuôi sống họ”, theo ông Frank Lehberger, một nhà nghiên cứu cấp cao của Usanas Foundation, một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại Ấn Độ.
Ông Gordan Chang nói với Epoch TV: “Trung Quốc nghĩ rằng họ có thể kiểm soát Taliban”; nhưng chiến thắng của tổ chức khủng bố này đang truyền cảm hứng cho các nhóm nổi dậy khác, chẳng hạn như nhóm khủng bố Tehreek-e-Taliban ở Pakistan. Mà nhóm này “rất phản đối Trung Quốc”.
Tại Pakistan, các nhóm nổi dậy đã thực hiện các vụ đánh bom liều chết nhắm vào các công dân Trung Quốc làm việc cho dự án BRI.