Tỷ phú Elon Musk, Giám đốc điều hành tập đoàn Tesla, cho rằng Trung Quốc có thể sớm đối mặt với “sự sụp đổ dân số” do hậu quả của chương trình kiểm soát dân số.
Trong suốt hàng thập niên, chính quyền Trung Quốc đã áp dụng chính sách 1 con hà khắc. Các gia đình có quá 1 con thì bị phạt nặng, bị cưỡng chế phá thai, triệt sản, và có thể bị mất việc làm. Bắc Kinh đã chuyển từ chính sách 1 con sang 2 con vào năm 2015; thậm chí từ năm 2021 còn khuyến khích các gia đình sinh con thứ 3. Tuy nhiên, các cặp vợ chồng ngày nay có xu hướng không muốn sinh nhiều con vì chi phí nuôi con đắt đỏ.
“Hầu hết mọi người vẫn nghĩ Trung Quốc đang áp dụng chính sách một con”, tỷ phú Musk bình luận trên Twitter hôm 6/6 và ghim lên đầu tài khoản Twitter của ông.
“Trung Quốc có tỷ lệ sinh thấp nhất từ trước đến nay vào năm ngoái, mặc dù họ áp dụng chính sách ba con! Với tỷ lệ sinh hiện tại, Trung Quốc sẽ mất khoảng 40% dân số mỗi thế hệ!”
Theo ông Musk, đó sẽ là một “sự sụp đổ dân số”.
Tóm tắt nội dung
Chính sách 1 con của Trung Quốc
Theo ET, chính sách một con được Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đưa ra từ năm 1980 đến năm 2015 nhằm hạn chế tốc độ gia tăng dân số mà chế độ này cho là quá nhanh.
Theo số liệu thống kê chính thức, chính sách 1 con đã dẫn đến khoảng 400 triệu ca phá thai, tương đương khoảng 28% trong tổng số 1,4 tỷ dân của Trung Quốc. Chính sách này cũng dẫn đến tình trạng bỏ rơi trẻ em và xâm hại trẻ em gái do xã hội có xu hướng thích sinh con trai.
Chính sách 1 con đã gây ra một cuộc khủng hoảng nhân khẩu học ở Trung Quốc khi dân số già nhanh chóng và tỷ lệ sinh giảm. Trung Quốc đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng kinh tế vì lực lượng lao động suy giảm.
Khuyến khích sinh con thứ 4
Bất chấp các biện pháp khuyến khích sinh con, thì tỷ lệ sinh ở Trung Quốc vẫn giảm trong 5 năm liên tiếp. Vào năm 2021, cứ 1.000 người thì có khoảng 7,52 trẻ được sinh ra, đây là mức sinh thấp nhất kể từ khi ĐCSTQ lên nắm quyền vào năm 1949. Ngược lại, tỷ lệ sinh của Hoa Kỳ vào năm 2021 là 12 trên 1.000 người.
Tại tỉnh Quảng Tây, một khu tự trị ở miền nam Trung Quốc, láng giềng với Việt Nam, các nhà chức trách vào tháng 3 bắt đầu cho phép các cặp vợ chồng sinh con thứ tư ở 8 quận biên giới.
Tuy nhiên, dữ liệu chính thức mới nhất từ tháng 5 cho thấy dân số của ít nhất 15 tỉnh hoặc thành phố trực thuộc Trung Quốc, bao gồm cả Bắc Kinh, đã bị thu hẹp, với 11 tỉnh giảm. Đó là năm tỉnh có số người chết lần đầu tiên vượt quá số sinh trong nhiều thập niên.
Một báo cáo trên tạp chí y khoa Lancet dự đoán rằng dân số toàn cầu sẽ đạt đỉnh 9,7 tỷ người trong khoảng 4 thập niên, sau đó bắt đầu giảm.
“Một khi sự suy giảm dân số toàn cầu bắt đầu, nó có thể sẽ tiếp diễn mà không thể tránh khỏi”, theo các tác giả của báo cáo được công bố vào năm 2020.
Nghiên cứu của Lancet dự đoán rằng vào cuối thế kỷ này, Trung Quốc sẽ mất 668 triệu người, tương đương gần một nửa dân số hiện tại.
Cảnh báo về sự sụt giảm dân số
Tỷ phú Musk đã lên tiếng về hậu quả của việc sụt giảm mức tăng dân số trên thế giới.
Ông chia sẻ một đoạn clip được quay trong Hội nghị Trí tuệ Nhân tạo Thế giới năm 2019. Tại đó, ông Musk ngồi cạnh tỷ phú Trung Quốc Jack Ma, người sáng lập tập đoàn thương mại điện tử Alibaba.
Ông Musk cho rằng “vấn đề lớn nhất mà thế giới sẽ phải đối mặt trong 20 năm nữa là sự sụp đổ dân số”.
“Tôi muốn nhấn mạnh điều này: Vấn đề lớn nhất trong 20 năm nữa sẽ là sự suy giảm dân số. Không phải là bùng nổ; mà là sụp đổ.”
Tỷ phú Jack Ma cũng đồng tình. “1,4 tỷ người ở Trung Quốc nghe có vẻ nhiều, nhưng tôi nghĩ 20 năm tới, chúng ta sẽ thấy điều này sẽ mang lại rắc rối lớn cho Trung Quốc”, ông Ma nói. “Tốc độ giảm dân số đang tăng nhanh.”
“Sự sụp đổ dân số là mối đe dọa lớn nhất đối với nền văn minh”, ông Musk viết trong trên Twitter hôm 24/5 và đính kèm theo đoạn clip ngắn.