Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ đề xuất áp thuế 80% lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, chỉ vài ngày trước cuộc gặp cấp cao Mỹ – Trung tại Geneva. Động thái này được xem là nhằm tạo sức ép trước thềm đàm phán thương mại.

Ông Trump đề xuất áp thuế 80% lên hàng Trung Quốc, chờ quyết định từ Bộ Tài chính

Ngày 9/5/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump gây chú ý khi đề xuất mức thuế nhập khẩu 80% đối với hàng hóa từ Trung Quốc, thông qua một bài đăng trên nền tảng Truth Social. Trong bài viết, ông Trump nhấn mạnh: “Mức thuế 80% với Trung Quốc có vẻ hợp lý! Nhưng điều này còn tùy thuộc vào Scott B.”, hàm ý đề cập đến Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent.

Đề xuất được đưa ra ngay trước thềm cuộc gặp giữa các quan chức kinh tế cấp cao Mỹ và Trung Quốc tại Geneva – một phần trong nỗ lực khởi động lại các cuộc đàm phán thương mại song phương. Theo lịch trình, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cùng Đại diện Thương mại Jamieson Greer dự kiến sẽ đối thoại với Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong vào cuối tuần này.

Các chuyên gia nhận định, phát biểu của ông Trump nhiều khả năng là đòn gây sức ép chiến thuật trước vòng đàm phán, trong bối cảnh chính quyền Mỹ đang tái định hình chính sách thương mại theo hướng cứng rắn hơn với Bắc Kinh trong nhiệm kỳ mới.

Anh công bố trừng phạt mới nhắm vào “hạm đội tàu ma” của Nga, đóng băng tài sản các lãnh đạo ngành năng lượng

Ngày 9/5/2025, chính phủ Vương quốc Anh thông báo một loạt biện pháp trừng phạt mới nhằm vào hơn 100 tàu chở dầu của Nga, được cho là thuộc “hạm đội tàu ma” – mạng lưới vận chuyển dầu mỏ bí mật mà Moscow sử dụng để né tránh các lệnh cấm vận quốc tế.

Theo các ước tính chính thức, từ đầu năm 2024 đến nay, Nga đã thu về khoảng 24 tỷ USD từ hoạt động xuất khẩu dầu trái phép, bất chấp các hạn chế do phương Tây áp đặt. Gói trừng phạt lần này của Anh nhằm làm gián đoạn các dòng tiền chiến lược của Nga, thông qua việc kiểm soát chặt chẽ hệ thống tàu thuyền và các tuyến vận tải bị nghi ngờ che giấu nguồn gốc hàng hóa.

Song song đó, chính phủ Anh cũng ra lệnh đóng băng tài sản của nhiều giám đốc điều hành thuộc tập đoàn dầu mỏ Coral Energy Group, với cáo buộc họ đã trực tiếp hưởng lợi hoặc hỗ trợ cho chính quyền Nga trong lĩnh vực năng lượng, vốn là trụ cột tài chính của Moscow giữa bối cảnh xung đột kéo dài.

Tòa án Thái Lan bác yêu cầu gặp Tổng thống Trump của cựu Thủ tướng Thaksin

Ngày 9/5/2025, một tòa án hình sự tại Thái Lan đã ra phán quyết từ chối cấp phép cho ông Thaksin Shinawatra – cựu Thủ tướng nước này – rời khỏi lãnh thổ để tới Doha (Qatar) gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump. Theo tòa, cuộc gặp riêng tư không mang tính ngoại giao chính thức và không đủ cơ sở để được chấp thuận.

Phán quyết được đưa ra chỉ vài ngày trước khi ông Trump khởi động chuyến công du Trung Đông từ ngày 13 đến 16/5, với các chặng dừng tại Ả Rập Xê Út, Qatar và Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất. Tòa án Thái Lan cho biết, thời điểm ông Thaksin định rời khỏi đất nước lại trùng với lịch xử án liên quan đến các cáo buộc nghiêm trọng nhằm vào ông, bao gồm cả tội khi quân – hành vi bị xem là đặc biệt nghiêm trọng tại Thái Lan.

Ông Thaksin từng là Thủ tướng Thái Lan giai đoạn 2001–2006. Sau khi rời chức, ông sống lưu vong suốt 15 năm trước khi quay trở lại Thái Lan vào năm 2023. Mặc dù đang bị truy tố, ông vẫn giữ được ảnh hưởng đáng kể trong đời sống chính trị và nhận được sự ủng hộ từ một bộ phận dân chúng.

Triều Tiên thử tên lửa chiến thuật, mô phỏng kịch bản đối phó tấn công hạt nhân từ Mỹ – Hàn

Ngày 9/5/2025, truyền thông nhà nước Triều Tiên thông báo nhà lãnh đạo Kim Jong Un đã trực tiếp giám sát các cuộc thử nghiệm vũ khí chiến thuật, với mục tiêu kiểm tra khả năng phản ứng trong trường hợp xảy ra tấn công hạt nhân từ phía Hàn Quốc và Hoa Kỳ.

Các cuộc thử nghiệm lần này bao gồm nhiều loại tên lửa tiên tiến, trong đó nổi bật là tên lửa đạn đạo chiến thuật Hwasongpho-11-Ka – loại vũ khí được Bình Nhưỡng coi là thành phần quan trọng trong chiến lược tăng cường năng lực răn đe hạt nhân.

Một ngày trước đó, quân đội Hàn Quốc xác nhận đã phát hiện nhiều tên lửa đạn đạo tầm ngắn được phóng từ khu vực Wonsan (Triều Tiên). Giới chức quốc phòng Seoul cho rằng động thái này có thể liên quan đến hoạt động thử nghiệm vũ khí, đồng thời gắn với các thỏa thuận hợp tác quân sự giữa Triều Tiên và Nga, vốn đang thu hút nhiều chú ý trong thời gian gần đây.

Nga – Trung phản đối dự án lá chắn tên lửa mới của Mỹ

Sau cuộc hội đàm tại Moskva ngày 8/5/2025, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cùng đưa ra tuyên bố chung phản đối kế hoạch phòng thủ tên lửa mới của Hoa Kỳ mang tên “Golden Dome for America”.

Theo nội dung tuyên bố, hai nhà lãnh đạo bày tỏ lo ngại sâu sắc rằng hệ thống phòng thủ này có thể gây mất ổn định nghiêm trọng, làm thay đổi cán cân chiến lược toàn cầu và gia tăng căng thẳng an ninh. Kế hoạch được so sánh với phiên bản mở rộng của hệ thống “Vòm Sắt”, nhằm bảo vệ lãnh thổ Mỹ khỏi các mối đe dọa từ tên lửa đạn đạo.

Trước đó, vào cuối tháng 1/2025 – không lâu sau khi nhậm chức nhiệm kỳ mới – Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh thông qua việc xây dựng hệ thống phòng thủ này, với dự kiến triển khai trên diện rộng tại các vị trí chiến lược trên lãnh thổ Mỹ.

Pháp dùng tiền lãi từ tài sản Nga bị phong tỏa để duy trì pháo Caesar cho Ukraina

Trong chuyến công du tới thành phố Lviv (miền tây Ukraina) ngày 9/5/2025, Ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot công bố kế hoạch sử dụng tiền lãi từ tài sản Nga bị phong tỏa để bảo trì hệ thống pháo tự hành Caesar – loại vũ khí chủ lực do Pháp cung cấp cho Ukraina trong chiến sự hiện nay.

Đây là động thái đầu tiên của Pháp thực hiện theo cơ chế pháp lý mà Liên minh châu Âu đã thông qua, cho phép dùng lợi tức tài sản Nga bị đóng băng để hỗ trợ quân sự cho Kyiv. Mục tiêu của sáng kiến này là tăng cường khả năng chiến đấu và duy trì hiệu suất khí tài cho lực lượng Ukraina, trong bối cảnh giao tranh vẫn diễn biến căng thẳng.

Trước đó, vào tháng 6/2024, tập đoàn quốc phòng KNDS – liên doanh giữa Pháp và Đức, đơn vị sản xuất pháo Caesar – đã mở văn phòng đại diện tại Ukraina, đồng thời xây dựng trung tâm bảo dưỡng chuyên biệt để hỗ trợ kỹ thuật và vận hành dòng pháo này ngay trong lãnh thổ nước bạn.

Ukraina và EU thống nhất thành lập tòa án đặc biệt để xét xử tội xâm lược

Ngày 9/5/2025, trong chuyến thăm thành phố Lviv, các ngoại trưởng thuộc Liên minh châu Âu và Ukraina đã đạt được đồng thuận về việc thành lập một tòa án đặc biệt nhằm truy tố các hành vi xâm lược lãnh thổ Ukraina – một bước tiến pháp lý quan trọng trong nỗ lực phản ứng quốc tế đối với chiến tranh.

Thông báo được đưa ra đúng vào thời điểm Nga tổ chức lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng, càng làm nổi bật thông điệp đối trọng từ Kyiv và các đối tác châu Âu.

Theo Ngoại trưởng Ukraina, tòa án mới được kỳ vọng sẽ có đủ thẩm quyền truy cứu trách nhiệm hình sự của các cá nhân cấp cao trong chính quyền Nga, bao gồm cả tổng thống, thủ tướng và ngoại trưởng – những người bị cho là phải chịu trách nhiệm chính cho cuộc xung đột.

Cơ chế đặc biệt này sẽ vận hành song song với Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC), vốn đã phát lệnh bắt giữ đối với một số lãnh đạo Nga như Tổng thống Vladimir Putin. Tuy nhiên, việc thực thi các lệnh này đang gặp nhiều rào cản thực tế, do đó một thiết chế độc lập được xem là cần thiết để tăng cường hiệu quả xét xử và củng cố tính răn đe pháp lý quốc tế.

Ukraina bắt hai nghi phạm gián điệp do Hungary chỉ đạo, Budapest đáp trả bằng lệnh trục xuất

Ngày 9/5/2025, Cơ quan An ninh Ukraina (SBU) thông báo đã triệt phá một mạng lưới tình báo được cho là do Hungary hậu thuẫn, hoạt động trên lãnh thổ Ukraina. Hai nghi phạm đã bị bắt giữ với cáo buộc thu thập thông tin quân sự nhạy cảm, bao gồm dữ liệu liên quan đến hệ thống phòng không và kế hoạch triển khai lực lượng của Kyiv.

Theo phía SBU, các thông tin bị nhắm đến bao gồm vị trí chiến lược và đặc tính kỹ thuật của các vũ khí phòng không – yếu tố then chốt trong hệ thống phòng thủ của Ukraina trong bối cảnh xung đột với Nga vẫn đang diễn biến căng thẳng.

Ngay trong ngày, chính phủ Hungary đã có động thái đáp trả mạnh mẽ, tuyên bố trục xuất hai nhà ngoại giao Ukraina khỏi lãnh thổ nước này. Bất chấp là thành viên của EU và NATO, Budapest giữ lập trường riêng biệt trong cuộc chiến Nga – Ukraina, khi Thủ tướng Viktor Orban liên tục phản đối việc phương Tây cung cấp vũ khí cho Kyiv và duy trì quan hệ thân cận với Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Trung Quốc siết chặt kiểm soát buôn lậu đất hiếm, cảnh báo các tổ chức nước ngoài

Ngày 9/5/2025, Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố sẽ tăng cường trấn áp các hoạt động buôn bán đất hiếm trái phép, với trọng tâm là đấu tranh chống lại sự thông đồng giữa các đối tượng trong nước và các thực thể nước ngoài.

Thông cáo nêu rõ, nhiều nhóm buôn lậu đã liên tục thay đổi phương thức vận chuyển và che giấu khoáng sản chiến lược, nhằm lách qua các lệnh hạn chế xuất khẩu. Đất hiếm – nguyên liệu then chốt trong các lĩnh vực sản xuất chip bán dẫn, thiết bị quân sự và công nghệ cao – hiện đang được kiểm soát nghiêm ngặt như một phần trong chính sách an ninh kinh tế của Bắc Kinh.

Bộ Thương mại cảnh báo sẽ xử lý nghiêm mọi hành vi vi phạm, bao gồm khai báo sai lệch, che giấu hàng hóa và trung chuyển qua nước thứ ba nhằm trốn tránh quy định thương mại.

Trước đó, vào tháng 4, một số doanh nghiệp Hàn Quốc bị cáo buộc đã vận chuyển đất hiếm từ Trung Quốc để bán lại cho các công ty quốc phòng Hoa Kỳ, bất chấp lệnh cấm xuất khẩu do Trung Quốc áp đặt. Bắc Kinh nhấn mạnh sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc nếu hành vi này tiếp diễn.

Theo: RFI