Biển Đông: Duterte trót hứa với Tập Cận Bình về gác bỏ tranh chấp

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte trong chuyến thăm Nga ngày 3/10/2019 (ảnh: Điện Kremlin).

Phát biểu này xuất hiện chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte lần đầu tiên có động thái chống lại yêu sách đường lưỡi bò của Trung Quốc ở Biển Đông. Tại cuộc họp online trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, ông Duterte tuyên bố bảo vệ Phán quyết của Tòa trọng tài năm 2016, trong đó bác bỏ tuyên bố lãnh hải gây tranh cãi của Bắc Kinh.

Ông Duterte giành được lời khen ngợi từ các nhà phê bình vì động thái hiếm hoi này.

Tuy nhiên, ông Hoàng Khê Liên nhắc lại rằng “vấn đề Biển Đông chỉ là một phần nhỏ trong quan hệ Trung Quốc-Philippines, hay như Ngoại trưởng Teodoro Locsin đã nói, đó chỉ là một viên sỏi nhỏ trên con đường dẫn đến hợp tác kinh tế cùng có lợi của chúng ta và chúng ta không được vấp phải viên sỏi nhỏ đó”.

Ông Hoàng cũng chỉ ra rằng số lượng các hợp đồng mới của Trung Quốc cho các dự án ở Philippines đã tăng “26,5% trong nửa đầu năm”, bất chấp đại dịch coronavirus. Đặc phái viên Trung Quốc coi đây là bằng chứng cho thấy mối quan hệ mang lại lợi ích cho cả hai bên.

Tuy nhiên, cựu thẩm phán Tòa án tối cao Philippines, ông Antonio Carpio chỉ trích ông Duterte đã bị “dắt mũi khi bỏ qua Phán quyết mà không được bảo đảm gì”.

Ông Carpio nói Tổng thống Duterte đã gác bỏ phán quyết để đảm bảo cho các khoản vay và đầu tư từ Trung Quốc, nhưng trong số 24 tỷ USD mà Trung Quốc đã hứa hẹn, thì chỉ có chưa đến 5% là đã trở thành hiện thực.

Ông Carpio chỉ ra rằng ông Duterte chỉ còn lại chưa đầy 2 năm nhiệm kỳ. “Với tình hình đại dịch và suy thoái kinh tế của Trung Quốc, không thể trông mong gì hơn… Duterte không thể trông mong gì thêm từ Trung Quốc”, ông Carpio bình luận.