Biển Đông: Philippines âm thầm sửa thông cáo sau cuộc họp với Trung Quốc

Tổng thống Rodrigo Duterte (giữa) cùng với Tư lệnh Không quân Philippines Trung tướng Edgar Fallorina (trái) và Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana, hát quốc ca trong nghi thức khai mạc lễ kỷ niệm ngày thành lập lực lượng không vận của Tổng thống tại căn cứ không quân Villamor ở thành phố Pasay ngày 13/9/2016.

Diễn biến này xuất hiện sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hoàng có các cuộc họp cấp cao tại Manila, thủ đô của Philippines.

Trong cuộc họp với ông Ngụy hôm 11/9, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte kêu gọi sử dụng phương cách hòa bình để tránh khỏi xung đột với Trung Quốc trên Biển Đông.

Reuters trích lời ông Duterte: “Chúng ta phải tuân thủ những cam kết của mình về luật pháp quốc tế. Tất cả các tranh chấp phải được giải quyết một cách hòa bình”.

Philippines là trạm dừng chân thứ 4 trong chuyến công du của ông Ngụy tới các nước Đông Nam Á, trong đó có Indonesia, Malaysia và Brunei. Chuyến đi được tổ chức giữa đại dịch COVID-19, trong bối cảnh Hoa Kỳ thể hiện rõ sự ủng hộ của Washington đối với các nước bị Trung Quốc bắt nạt ở Biển Đông.

Trước khi gặp Tổng thống Duterte, ông Ngụy đã gặp gỡ Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana, một người chỉ trích thẳng thắn các hoạt động hàng hải của Trung Quốc.

Một tuyên bố của Bộ Quốc phòng Philippines nói rằng ông Lorenzana và ông Ngụy cam kết giải quyết các tranh chấp một cách thân thiện, thúc đẩy lòng tin và lợi ích lẫn nhau.

Tuy nhiên, tuyên bố này hoàn toàn trái ngược với một tuyên bố được đưa ra trước đó nhưng sau đó bị rút lại, trong đó ông Lorenzana nói với ông Ngụy rằng bất kỳ hoạt động nào xâm phạm lãnh hải của Philippines sẽ bị hải quân nước này thách thức.

Bản tuyên bố ban đầu cũng cho biết, ông Lorenzana nói rằng Philippines sẽ tuần tra trên vùng biển của mình. Tuyên bố cũng đề cập Phán quyết Biển Đông năm 2016 – trong đó tòa án bác bỏ yêu sách đường lưỡi bò của Trung Quốc ở Biển Đông. Ông Lorenzana khẳng định các bên phải tuân thủ phán quyết và “không thể nào có chuyện thỏa hiệp hay thay đổi”.

Tuy nhiên, thông cáo trên đã bị rút lại và thay bằng tuyên bố mới. Bộ Quốc phòng Philippines không nêu lý do cho sự thay đổi này, cũng không trả lời chất vấn từ Reuters.