Mỹ tăng tốc xây dựng “nhà máy AI” toàn cầu trong khi Trung Quốc chuyển hướng sang ứng dụng thương mại. Cuộc đua này không chỉ là công nghệ, mà còn là phép thử cho mô hình kinh tế của hai siêu cường.

Mỹ đẩy mạnh xây dựng trung tâm dữ liệu để củng cố vị thế AI toàn cầu

Mỹ đang dốc toàn lực vào cuộc đua trí tuệ nhân tạo với chiến lược mở rộng hạ tầng điện toán quy mô lớn. Các tập đoàn công nghệ như Microsoft, Google, Amazon và Meta đầu tư hàng trăm tỷ USD vào trung tâm dữ liệu thế hệ mới, coi đây là nền tảng cho sức mạnh công nghệ quốc gia.

Dự án tiêu biểu là Stargate, khu siêu máy tính trị giá 500 tỷ USD hợp tác giữa OpenAI, Oracle và SoftBank. Theo giới phân tích, chi tiêu vốn cho AI của Mỹ hiện tương đương 2% GDP, quy mô tương tự cuộc bùng nổ đường sắt thế kỷ 19. Washington cũng tận dụng quan hệ quốc tế để mở rộng mạng lưới trung tâm dữ liệu tại Anh, UAE, Na Uy và Nhật Bản, củng cố ảnh hưởng địa chính trị.

Tuy nhiên, giới chuyên gia cảnh báo nguy cơ bong bóng đầu tư trong lĩnh vực này khi mô hình kinh doanh chưa rõ ràng, chi phí năng lượng và rủi ro độc quyền gia tăng. Dù vậy, dòng vốn vẫn tiếp tục đổ vào AI, thể hiện sức mạnh của chủ nghĩa tư bản công nghệ Mỹ – nơi tốc độ và quy mô là chìa khóa cạnh tranh.

Trung Quốc chuyển hướng chiến lược, tập trung vào ứng dụng AI thực tiễn

Sau giai đoạn bùng nổ đầu tư vào “trung tâm điện toán quốc gia”; Trung Quốc đang điều chỉnh chiến lược phát triển AI. Khi mô hình DeepSeek ra đời năm 2024; Bắc Kinh bắt đầu giảm tốc độ mở rộng hạ tầng; tập trung vào ứng dụng thương mại và tối ưu hiệu suất tính toán.

Khoảng 80% năng lực điện toán mới của Trung Quốc; hiện bị bỏ không do không phù hợp với nhu cầu suy luận thực tế. Chủ tịch Tập Cận Bình đã cảnh báo tình trạng “cạnh tranh thừa”; và đầu tư dàn trải, phản ánh giới hạn của mô hình chủ nghĩa tư bản nhà nước.

Trung Quốc đang xây dựng các trung tâm dữ liệu chuyên về suy luận như tại Vu Hồ (An Huy); song vẫn gặp khó vì thiếu chip cao cấp. Mỹ hiện kiểm soát hơn 70% năng lực điện toán toàn cầu; và duy trì lệnh hạn chế xuất khẩu chip như Nvidia H100.

Cuộc đua AI Mỹ – Trung; vì thế không chỉ là cạnh tranh về công nghệ; mà còn là cuộc đối đầu giữa hai mô hình kinh tế: một bên là hệ thống thị trường linh hoạt; và tư nhân năng động, bên kia là chiến lược nhà nước định hướng tăng trưởng. Bên nào thích ứng tốt hơn, với tốc độ đổi mới và quản trị rủi ro; sẽ nắm quyền dẫn dắt trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo.

Theo: Nghệ An Điện Tử