Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký một thỏa thuận xuất khẩu các mặt hàng như dầu mỏ với chính quyền Bắc Kinh vào đêm trước khi ông tham gia lễ khai mạc Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh. Tuy nhiên, TT Nga Putin đã không tham dự yến tiệc do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chiêu đãi. Điều này đã thu hút sự chú ý từ bên ngoài. Giới chuyên gia cho rằng, mối quan hệ Trung-Nga không phải là mối quan hệ đồng minh.
Tóm tắt nội dung
Ông Putin nhận ‘quà khủng’ từ Bắc Kinh
Ngày 4/2, Tổng thống Nga Vladimir Putin và lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã gặp nhau trước lễ khai mạc Thế vận hội mùa đông Bắc Kinh. Trong thời gian này, hai bên đã ký kết 15 văn kiện hợp tác, trong đó có thỏa thuận mua bán để Nga xuất khẩu dầu mỏ, khí đốt tự nhiên, lúa mì và các mặt hàng khác sang Trung Quốc.
Hãng thông tấn TASS của Nga đưa tin, Rosneft Oil và Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc (CNPC) đã ký một thỏa thuận về việc quá cảnh Kazakhstan để cung cấp 100 triệu tấn dầu cho Trung Quốc trong 10 năm. Theo Reuters giá trị hợp đồng dầu mới của Rosneft với Trung Quốc trị giá 80 tỷ đô la.
Ngoài thỏa thuận cung cấp dầu nói trên, tập đoàn dầu khí Gazprom của Nga sẽ cung cấp 10 tỷ mét khối khí đốt tự nhiên cho CNPC qua Tuyến Viễn Đông Trung-Nga. Sau khi tuyến Viễn Đông Trung-Nga đi vào sản xuất, tổng nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên hàng năm từ Nga sang Trung Quốc sẽ đạt 48 tỷ mét khối, tăng khoảng 26% so với kế hoạch cung cấp hiện tại.
Giới quan sát cho rằng, cuộc gặp giữa 2 lãnh đạo cấp cao Nga-Trung là một chuyến công du mà TT Nga Putin nhận món quà lớn từ Bắc Kinh. Nga được nhiều hơn trong cuộc gặp này cả về kinh tế lẫn ý nghĩa chính trị.
Tổng thống Nga Putin vắng mặt tại bữa tiệc do lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình chủ trì
Theo thông tin từ cổng thông tin chính phủ Trung Quốc, vào trưa ngày 5/2 Chủ tịch Tập Cận Bình và phu nhân Bành Lệ Viên đã chủ trì yến tiệc tại Hoàng Kim của Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh. Buổi yến tiệc được tổ chức nhằm mục đích chào đón các vị khách quý quốc tế đến dự khai mạc Thế vận hội mùa đông Bắc Kinh 2022.
Mặc dù các phương tiện truyền thông của Trung Quốc không công bố danh sách khách mời cụ thể. Tuy nhiên, theo video của đài truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV thì chỉ có 25 chức sắc quốc tế đã tham dự bữa tiệc, nhưng ông Putin không có mặt trong số đó. Điều này làm dấy lên nhiều đồn đoán.
Sau khi Hoa Kỳ và các nước phương Tây chính thống tẩy chay Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh, Tổng thống Nga Putin đã trở thành nguyên thủ quốc gia nước ngoài cao cấp nhất tham dự Thế vận hội Mùa đông. Tuy nhiên, tờ The Independent đã ghi được cảnh ông Putin chỉ ngủ trong lễ khai mạc Thế vận hội mùa đông.
Cộng đồng mạng Trung Quốc bình luận rằng, ông Putin dường như không còn hứng thú với Thế vận hội mùa đông, cho nên ông ấy không chỉ ngủ công khai, mà còn vắng mặt trong bữa tiệc mà ông Tập Cận Bình đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho quan chức các nước.
Chuyên gia: Liên minh Trung – Nga là một giải pháp tình thế, hai bên không tin tưởng lẫn nhau
Ngoại giới cho rằng, quan hệ Nga-Trung ngoài tương tác về vấn đề kinh tế, ông Putin cũng có sự ủng hộ của Bắc Kinh trong cuộc chiến Ukraine-Nga, trong khi Bắc Kinh có sự ủng hộ của Nga đối với Đài Loan.
Tuy nhiên, giới quan sát không mấy lạc quan khi cho rằng Trung Quốc và Nga sẽ tái hợp sau một thời gian dài xa cách.
Về vấn đề này, NTD trích dẫn ý kiến của ông Marc Julienne, một nhà nghiên cứu tại Viện Quan hệ Quốc tế Pháp (IFRI). Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với TV5MONDE vào ngày 5 tháng 2, ông Julienne nói Trung Quốc và Nga không tin tưởng nhau nhiều như tình bạn.
Ông Julienne cho rằng Trung Quốc và Nga không phải là một “liên minh” theo đúng nghĩa. Giữa 2 nước có rất nhiều sự không tin tưởng, đặc biệt là Nga. “Moscow rất thận trọng với các đối tác của mình, đặc biệt là các công nghệ kỹ thuật số của Trung Quốc mà chính phủ và quân đội Nga không muốn sử dụng”.
Ngoài ra, Nga cũng lo ngại sâu sắc về việc dân số Trung Quốc di cư ồ ạt sang các vùng dân cư thưa thớt ở Viễn Đông Nga. Bên cạnh đó là việc Bắc Kinh và Matxcơva cạnh tranh gay gắt ở Trung Á. Đây là vùng thuộc ảnh hưởng của Trung Quốc. Nó cũng gây ra mối đe dọa đối với Nga do sự phát triển Vành đai và Con đường, quan hệ đối tác an ninh và xuất khẩu vũ khí của Trung Quốc.
Theo ông Julienne, mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nga là để đạt được những gì họ cần, và liên minh giữa hai bên chỉ là một giải pháp tình huống. Kiểu quan hệ này vẫn còn xa mới tới kiểu liên minh ngoại giao, chính trị và quân sự bao gồm một hiệp ước phòng thủ chung. Nếu một cuộc chiến nổ ra ở Ukraine, Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ khó có thể giúp được Nga.
Ngoài ra, trong một số lĩnh vực, lợi ích của Trung Quốc và Nga có sự khác biệt. Ví dụ, ông Julian nói, “Nga đã bán rất nhiều vũ khí cho Ấn Độ, trong khi Ấn Độ có tranh chấp biên giới với Trung Quốc.”