Mỹ có kế hoạch; bán cho Ả rập Xê út máy bay chiến đấu F-35 kém tiên tiến hơn so với phiên bản do Israel vận hành; nhằm đảm bảo lợi thế quân sự của Tel Aviv.

Mỹ giữ nguyên ưu tiên lợi thế quân sự cho Israel

Các quan chức Mỹ; cho biết lô F-35 dành cho Ả rập Xê út sẽ kém hiện đại hơn phiên bản mà Israel đang vận hành. Điều này tuân thủ luật pháp Mỹ; vốn yêu cầu đảm bảo lợi thế quân sự định tính (QME) của Israel tại Trung Đông.
Máy bay F-35 của Riyadh sẽ không được trang bị nhiều hệ thống vũ khí tiên tiến, thiết bị tác chiến điện tử ;và các tính năng vượt trội mà Tel Aviv đang sử dụng. Israel được phép tùy chỉnh sâu các tiêm kích F-35 của mình; tích hợp vũ khí nội địa và nâng cấp khả năng gây nhiễu radar mà không cần Mỹ phê duyệt.
Dù vậy; Không quân Israel vẫn phản đối thương vụ; cảnh báo việc Mỹ bán F-35 cho Ả rập Xê út có thể làm suy yếu ưu thế trên không ;mà họ đang duy trì trong gần một thập kỷ vận hành dòng máy bay thế hệ 5 này.

Khoảng cách công nghệ và chính trị giữa hai bên

Giới chuyên môn; nhận định Ả rập Xê út cũng khó có khả năng tiếp cận tên lửa AIM-260 JATM — vũ khí không đối không thế hệ; mới nhất dành cho F-35 — do mức độ nhạy cảm của công nghệ tên lửa tầm xa. Loại tên lửa này nhiều khả năng chỉ được Mỹ chào bán cho Israel.
Mỹ có thể kiểm soát sức mạnh của F-35 thông qua gói phần mềm cấp phép; đảm bảo phiên bản dành cho Ả rập Xê út vẫn thấp hơn về năng lực so với Israel. Ngoài ra Israel hiện có lợi thế về kinh nghiệm; và số lượng khi đã vận hành hai phi đội F-35 và đặt mua phi đội thứ ba; trong khi Riyadh chỉ được duyệt tối đa hai phi đội; và phải chờ vài năm nữa mới được bàn giao.
Thương vụ còn phải vượt qua đánh giá chính thức về lợi thế quân sự của Mỹ; và đối mặt với sự phản đối tại Quốc hội. Lập trường ủng hộ mạnh mẽ Israel trên Đồi Capitol có thể gây khó khăn cho quá trình phê chuẩn.
Việc Mỹ; chào bán F-35 cho Ả rập Xê út được xem là bước đi nhằm đưa Riyadh tiến gần hơn tới Hiệp định Abraham; Tuy nhiên cũng như Qatar và UAE — hai nước từng được chào bán F-35 — kế hoạch có thể tiếp tục đình trệ do lo ngại công nghệ nhạy cảm ;và nguy cơ Trung Quốc tiếp cận dữ liệu quân sự.

Theo: Dân Trí

Từ Khóa: