Chỉ trong 48 giờ, tỉnh Quảng Ngãi đã ghi nhận 14 trận động đất; tại xã Măng Bút và Măng Ri, trong đó có trận 4,9 độ Richter. Hiện tượng này đặt ra câu hỏi: nguyên nhân nào, dẫn đến chuỗi rung chấn bất thường; và cần làm gì để ứng phó trong tương lai?
- Ảnh hưởng của bão Matmo tại Việt Nam giảm rõ rệt
- Nước lũ tràn vào bệnh viện Vân Hồ, y bác sĩ khẩn cấp sơ tán bệnh nhân
- Mẹ kế nuôi con chồng hơn 20 năm và hành trình tìm lại hạnh phúc
Liên tiếp rung chấn: Dấu hiệu địa chất phức tạp
Theo Viện Vật lý địa cầu, từ tối 5/10 đến rạng sáng 6/10, khu vực Măng Bút và Măng Ri; đã hứng chịu liên tiếp các trận động đất, cường độ dao động từ 2,5 – 4,9 độ Richter. Trận mạnh nhất đạt mức rủi ro thiên tai cấp 1.
Đáng chú ý, các trận động đất có độ sâu chấn tiêu khoảng 8,1 – 8,3 km, tương đối nông. Đây là lý do người dân cảm nhận rõ rung chấn dù độ Richter không quá lớn. Nhiều hộ gia đình mô tả tường nhà rung lắc, vật dụng phát ra tiếng động; khiến họ lo lắng phải di tản ra ngoài.
Sự dày đặc của các trận động đất, trong khoảng thời gian ngắn; được giới chuyên môn xem là dấu hiệu của sự hoạt động mạnh mẽ; của đứt gãy địa chất tại khu vực này.
So với các trận động đất miền Trung trước đây
Miền Trung, từng ghi nhận nhiều chuỗi động đất tương tự; điển hình là Kon Plông (Kon Tum) giai đoạn 2021 – 2023, có những ngày tới 20 trận nhỏ. Các trận động đất ở khu vực này, thường không vượt quá 5 độ Richter, song tính lặp lại và dày đặc tạo thành mối quan ngại.
Một số nhà khoa học cho rằng, hiện tượng động đất kích thích có thể liên quan đến hoạt động hồ chứa thủy điện. Khi mực nước hồ thay đổi, áp lực gia tăng lên các đứt gãy, từ đó giải phóng năng lượng dưới dạng động đất.
Dù chưa có kết luận chính thức, song việc 14 trận động đất xuất hiện chỉ trong 2 ngày cho thấy khu vực Quảng Ngãi – Kon Tum là vùng địa chấn hoạt động cần được giám sát đặc biệt.
Giải pháp ứng phó lâu dài và cảnh báo sớm
Hiện tại, động đất ở Quảng Ngãi chưa gây ra thiệt hại, nhưng nguy cơ vẫn hiện hữu nếu xảy ra những trận mạnh hơn trong tương lai. Các chuyên gia khuyến nghị:
- Tăng cường hệ thống quan trắc tại Quảng Ngãi và khu vực lân cận để kịp thời phát hiện và đưa ra cảnh báo động đất.
- Đẩy mạnh truyền thông, tập huấn kỹ năng cho người dân, giúp họ chủ động ứng phó, giảm thiểu hoang mang khi xảy ra rung chấn.
- Xem xét yếu tố thủy điện và hoạt động nhân tạo có thể tác động đến địa tầng, từ đó có giải pháp quản lý phù hợp.
Bên cạnh đó, chính quyền địa phương cần phối hợp với Viện Vật lý địa cầu, thường xuyên cập nhật tình hình, chủ động xây dựng kịch bản ứng phó với các tình huống xấu hơn.
Với xu hướng gia tăng động đất ở miền Trung, việc cảnh báo động đất và chuẩn bị kịch bản phòng chống thiên tai là yêu cầu cấp thiết, nhằm bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản cho người dân.
Theo: Khai Mở