Giao thông nông thôn không chỉ là con đường để đi lại, mà còn là sợi dây kết nối cuộc sống, là mạch máu đưa cơ hội, tri thức và thị trường về với từng xóm làng. Khi đường mở rộng, xe vào tận ngõ, học sinh không còn nghỉ học vì mưa, nông sản không phải chở bằng ghe, xe đạp – thì đó không chỉ là sự thay đổi về hạ tầng, mà là một cuộc chuyển mình thực sự của nông thôn Việt Nam.
- Bé trai lớp 6 ở Lào Cai tử vong nghi do mèo cào nhiễm virus dại: Cảnh báo khẩn về phòng bệnh.
- Sập cầu tại Ấn Độ: Ít nhất 10 người thiệt mạng, nhiều phương tiện rơi xuống sông
- Thịt nhồi viên bột hấp – Dân dã, dễ làm, ngon hơn sơn hào hải vị
Từ những lối mòn bụi mù ngày nắng, lầy lội mùa mưa, hàng chục nghìn km đường làng đã được nhựa hóa; bê tông hóa vững chắc. Giao thông phát triển giúp nông sản đi xa hơn, dịch vụ tiếp cận dễ hơn; kinh tế địa phương khởi sắc hơn ; và quan trọng hơn hết; là cảm giác an tâm, tự tin về một quê hương đang tiến bước cùng thời đại.
Giao thông nông thôn – Gian nan một thời “đi lại”
Ở nhiều vùng nông thôn trước đây; mỗi trận mưa là một lần người dân “nín thở” nhìn đường làng biến thành dòng sông nhỏ; trơn trượt và lầy lội. Có những con đường đất đỏ, chỉ cần vài trận mưa lớn là sình sũng; xe máy không chạy nổi, người đi bộ cũng phải dắt dép trên tay.
Mùa khô thì bụi bay trắng cả đường; xe chở nông sản phải quấn nhiều lớp nilon mới mong sạch tới chợ. Mùa mưa, học sinh nghỉ học hàng loạt vì không thể lội qua đường trơn hoặc vượt suối. Việc vận chuyển người bệnh, đưa sản phẩm ra thị trường cũng gặp nhiều trở ngại.
Ở miền núi; đặc biệt tại các xã vùng sâu vùng xa của Tây Bắc hay Tây Nguyên, có nơi trước đây muốn ra trung tâm huyện phải đi bộ mất nửa ngày. Đường đất nhỏ, tự đắp, mỗi trận mưa lại bị xói lở, sạt lở – khiến cả bản bị cô lập.
Giao thông nông thôn – Từ đường đất lên bê tông, cơ hội nối dài
Sự chuyển mình rõ rệt bắt đầu từ khi chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới được triển khai mạnh mẽ. Theo số liệu của Bộ Giao thông Vận tải đến cuối năm 2023:
85,2% số xã đạt tiêu chí giao thông, tăng gần gấp đôi so với năm 2010.
Gần 300.000 km đường nông thôn đã được nhựa hóa, bê tông hóa.
Hơn 8.000 cây cầu dân sinh được xây dựng, đặc biệt ở khu vực miền núi và vùng lũ.
Những con đường mới không chỉ giúp người dân đi lại thuận tiện mà còn kéo gần khoảng cách giữa nông thôn và thành thị. Xe tải có thể vào tận vườn, thương lái thu mua nông sản tận nơi. Người dân không còn phải khiêng rau, vác chuối ra quốc lộ để đón xe.
Tại nhiều địa phương như Tháp Mười (Đồng Tháp), Mộ Đức (Quảng Ngãi) hay Yên Thành (Nghệ An), khi có đường mới, sản phẩm nông nghiệp như sen, rau sạch, cá đồng… được đưa đến doanh nghiệp tiêu thụ với giá ổn định; người dân thu nhập cao hơn mà ít rủi ro hơn.
(Ảnh: Internet)
Mở lối cho dịch vụ về làng
Giao thông tốt không chỉ phục vụ sản xuất, mà còn đưa dịch vụ về gần dân hơn. Xe cấp cứu vào tận ngõ, thư viện lưu động đến các trường học; khách du lịch dễ dàng tìm đến những bản làng xa. Ở các tỉnh như Lâm Đồng, Quảng Nam hay Ninh Bình, nhiều điểm du lịch cộng đồng mọc lên nhờ có đường vào bản.
Trẻ em đến trường đều đặn hơn vì không còn nỗi ám ảnh mưa gió, đường trơn. Người già, người bệnh được tiếp cận y tế nhanh chóng. Đường mở cũng tạo động lực để người trẻ trở về quê lập nghiệp. Nhiều mô hình khởi nghiệp nông thôn từ homestay, cửa hàng sửa xe, quán cà phê, cửa hàng nông sản… đã xuất hiện nhờ sự kết nối hạ tầng.
Đường làm xong, giữ được mới là lâu dài
Tuy nhiên, bài toán đặt ra là: làm xong đường rồi, ai sẽ giữ? Nhiều tuyến đường xuống cấp nhanh chóng vì xe quá tải, mưa lũ hoặc thiếu kinh phí bảo trì. Ổ gà, nứt nẻ, sạt lở lại gây nguy hiểm và mất mỹ quan.
Một số địa phương đã chủ động xây dựng “tổ tự quản đường làng”, người dân cùng góp sức vá đường, dọn cỏ, trồng hoa; giám sát tải trọng… giúp con đường không chỉ là công trình của Nhà nước, mà là tài sản chung của cả cộng đồng.
Mỗi con đường mở ra, một tương lai gần lại
Giao thông nông thôn hôm nay không còn là chuyện “xa xôi”. Đó là nền tảng để vùng quê phát triển bền vững ; không chỉ hiện diện trên bản đồ, mà hiện diện trong từng đổi thay cuộc sống: học sinh đến lớp đều hơn, nông sản đi xa hơn, người dân tự tin hơn vào tương lai quê hương.
Những con đường ấy, dù chỉ rộng vài mét, không bằng phẳng như đại lộ ; nhưng với người dân quê, đó là con đường của hy vọng, của thay đổi, và của những giấc mơ đang dần hiện thực hoá; ngay trên chính mảnh đất mình sinh ra.