Một nhóm vận động ủng hộ Palestine đã đệ đơn lên Tòa Hình sự Quốc tế (ICC), cáo buộc Thủ tướng Italy Giorgia Meloni cùng một số quan chức cấp cao “đồng lõa với hành động diệt chủng của Israel”.

Đơn kiện nhắm vào lãnh đạo cao nhất của Italy

Theo thông tin từ Thủ tướng Giorgia Meloni ngày 7/10, nhóm vận động ủng hộ Palestine đã chính thức nộp đơn lên Tòa Hình sự Quốc tế (ICC), trong đó liệt kê bà và nhiều quan chức cấp cao Italy như Bộ trưởng Quốc phòng Guido Crosetto, Ngoại trưởng Antonio Tajani, cùng Roberto Cingolani – Giám đốc điều hành tập đoàn quốc phòng Leonardo.
Họ bị cáo buộc “đồng lõa” trong các hành động mà nhóm mô tả là tội ác diệt chủng, tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người do Israel gây ra tại Dải Gaza.

Theo hãng tin AFP, đơn kiện được gửi ngày 1/10, có chữ ký của khoảng 50 người, trong đó có giáo sư, luật sư và nhân vật nổi tiếng. Nhóm cáo buộc rằng việc chuyển giao vũ khí sát thương cho Israel đã khiến Italy gián tiếp góp phần vào cuộc chiến khiến hàng chục nghìn dân thường Palestine thiệt mạng.

Thủ tướng Meloni nhận định: “Tôi không nghĩ từng có trường hợp tương tự trong lịch sử. Đây là lần đầu tiên một đơn kiện mang tính chất này được gửi lên ICC.” Bà cho rằng động thái của nhóm vận động có thể tạo ra một tiền lệ nguy hiểm cho quan hệ giữa các quốc gia châu Âu và đồng minh của họ ở Trung Đông.

Chính phủ Italy phủ nhận và viện dẫn quy định pháp luật

Sau khi thông tin được công bố, Ngoại trưởng Antonio Tajani đã lên tiếng khẳng định Italy không còn xuất khẩu vũ khí cho Israel kể từ khi chiến sự bùng nổ tại Dải Gaza. Theo ông, điều này phù hợp với luật pháp quốc gia, vốn cấm xuất khẩu khí tài tới các nước đang gây chiến hoặc bị cáo buộc vi phạm nhân quyền.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Quốc phòng Guido Crosetto tháng 3/2024 thừa nhận rằng các hợp đồng được ký trước xung đột vẫn được tiếp tục thực hiện, song ông nhấn mạnh Rome đã tiến hành kiểm tra chặt chẽ để bảo đảm chúng không được dùng trong các hoạt động tấn công dân thường.

Thủ tướng Meloni cũng nhấn mạnh rằng các cáo buộc “đồng lõa diệt chủng” là vô căn cứ và mang tính kích động chính trị. Bà khẳng định Italy vẫn duy trì lập trường nhân đạo, hỗ trợ các nỗ lực cứu trợ dân thường ở Dải Gaza và thúc đẩy giải pháp hai nhà nước cho xung đột Israel – Palestine.

Tuy vậy, vụ kiện vẫn có thể ảnh hưởng đến uy tín quốc tế của chính phủ Meloni, nhất là trong bối cảnh dư luận châu Âu đang ngày càng chia rẽ trước các chiến dịch quân sự của Israel.

Xung đột Israel – Hamas và hệ quả pháp lý quốc tế

Chiến sự giữa Israel và Hamas bắt đầu từ tháng 10/2023, khi lực lượng Hamas mở cuộc tập kích lớn vào lãnh thổ Israel, khiến hơn 1.200 người thiệt mạng và hàng chục người bị bắt làm con tin.
Đáp trả, Tel Aviv phát động chiến dịch quân sự kéo dài ở Dải Gaza, gây thiệt hại nghiêm trọng cho khu vực này. Theo cơ quan y tế địa phương, hơn 67.000 người Palestine đã thiệt mạng, con số được Liên Hợp Quốc xác nhận là “đáng tin cậy”.

Trước đó, Nam Phi đã đệ đơn lên Tòa Công lý Quốc tế (ICJ), cáo buộc Israel vi phạm Công ước Diệt chủng năm 1948. Trong khi đó, Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) đã ban hành lệnh bắt Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant, với cáo buộc phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.

Các chuyên gia nhận định vụ kiện của nhóm vận động ủng hộ Palestine đối với lãnh đạo Italy là một diễn biến chưa từng có tiền lệ, phản ánh xu hướng mới trong việc sử dụng cơ chế pháp lý quốc tế để truy cứu trách nhiệm đối với các quốc gia hoặc cá nhân bị cho là tiếp tay cho chiến tranh.

Theo: Khai Mở