Thời báo New York (NYT) hôm 3/4 có bài cho biết: “Sau khi xây dựng các đảo nhân tạo, Trung Quốc đang sử dụng các đội tàu thuyền dân sự lớn để ép buộc tàu thuyền của các nước khác ra khỏi vùng biển tranh chấp”.

Bài báo được đưa ra trong khi có tin cho biết hàng trăm tàu thuyền Trung Quốc đang tập trung ở quần đảo Trường Sa; vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam.

Trung Quốc lấy cớ các tàu này chỉ đang “trú ẩn khi biển động”. Nhưng vào thời điểm Philippines phát hiện 220 tàu Trung Quốc ở cụm Sinh Tồn, quần đảo Trường Sa, thì không có dự báo thời tiết nào cho thấy biển động.

Hơn nữa, hàng trăm tàu Trung Quốc mãi không chịu rời đi.

Các nhà quan sát chỉ ra rằng: Sự hiện diện của hàng trăm tàu thuyền là một thủ đoạn của chính quyền Trung Quốc nhằm chiếm giữ Biển Đông; trong khi họ không đạt được điều đó trên phương diện ngoại giao hay luật pháp quốc tế.

Theo NYT, chiến lược của Trung Quốc hiện nay là củng cố các tiền đồn phi pháp bằng cách cho tàu thuyền đổ xô tới các vùng biển tranh chấp.

“Với sự hiện diện áp đảo của các tàu thuyền, mục tiêu (của Trung Quốc) là chiếm trọn những điều mà họ không thể đạt được thông qua ngoại giao hoặc luật pháp quốc tế. Ở một mức độ nào đó, thủ đoạn này dường như đang có hiệu quả”, NYT viết.

“Thật là quỷ quyệt”

Ông Greg Poling, Giám đốc Sáng kiến ​​Minh bạch Hàng hải Châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, cho biết: “Bắc Kinh hiểu rõ rằng nếu họ ép buộc và gây áp lực trong một thời gian đủ dài, họ sẽ tống khứ được người Đông Nam Á ra khỏi” Biển Đông.

Ông Poling bình luận về thủ đoạn của Trung Quốc: “Thật là quỷ quyệt”.

Sự hiện diện của lượng lớn các tàu Trung Quốc là nhằm mục đích đe dọa, theo ông Poling.

Nhà nghiên cứu cho biết: “Bằng cách đặt chúng (các tàu thuyền) ở đó và trải chúng ra khắp các vùng biển xung quanh các rạn san hô mà những nước khác chiếm giữ, hoặc xung quanh các mỏ dầu và khí đốt hoặc ngư trường, họ đang dần dần đẩy người Philippines và Việt Nam ra khỏi” Biển Đông.

Ông cho rằng các ngư dân sẽ liên tiếp bị quấy rối. Ông nói: Các tàu Trung Quốc “luôn điều động quá gần, thổi còi vào các bạn. Đến một lúc nào đó các bạn chỉ còn cách bỏ cuộc và dừng đánh bắt cá ở đó”.

Lực lượng đặc nhiệm Philippines đã tuần tra và cho biết 254 tàu không phải là tàu cá như Bắc Kinh tuyên bố, mà là một phần của lực lượng dân quân biển của Trung Quốc. 

“Họ có thể đang thực hiện các hoạt động bất hợp pháp vào ban đêm; và sự hiện diện kéo dài (mang tính bầy đàn) của họ có thể gây ra thiệt hại không thể khắc phục được đối với môi trường biển”, tuyên bố của lực lượng đặc nhiệm cho biết.