Biển Đỏ nối Ấn Độ Dương với Địa Trung Hải thông qua kênh đào Suez là tuyến đường huyết mạch về năng lượng và thương mại quốc tế khi vận chuyển tới 12% khối lượng thương mại toàn cầu.

Tuy nhiên, các cuộc tấn công của lực lượng Houthi ở vùng biển này đã khiến tuyến đường thương mại quan trọng nối châu Âu và châu Á sụp đổ trong những tuần gần đây, đẩy Trung Đông chìm sâu hơn vào vòng xoáy của xung đột và bạo lực, đồng thời góp phần vào sự sụt giảm của thương mại toàn cầu.

Do các cuộc tấn công liên tục nhằm vào hoạt động vận tải biển ở Biển Đỏ, các nhà sản xuất ô tô lớn như Tesla và Volvo Car đã tuyên bố tạm thời ngừng sản xuất ở châu Âu do thiếu linh kiện. Sự kiện này nêu bật tác động trực tiếp của sự gián đoạn vận chuyển trên Biển Đỏ đối với hoạt động sản xuất trong khu vực.

Đại diện Tesla cho biết việc sản xuất hầu hết ô tô tại nhà máy của hãng ở Berlin sẽ bị đình chỉ từ ngày 29/1 đến ngày 11/2.

Tesla đang trích dẫn sự thiếu hụt linh kiện do việc định tuyến lại các tàu qua điểm cực nam của Châu Phi. Xung đột ở Biển Đỏ và những thay đổi trong tuyến đường vận chuyển giữa châu Âu và châu Á đi qua Mũi Hảo Vọng đang ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tại nhà máy Tesla ở Gruenheide. Thời gian di chuyển tăng lên đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng và sự chậm trễ của linh kiện đã ảnh hưởng đến việc sản xuất xe điện lắp ráp cho thị trường châu Âu.

Giá cổ phiếu của Tesla đã biến động đáng kể trong vài năm qua, đạt mức cao nhất là 1.200 USD/cổ phiếu vào tháng 11-2021 và giảm xuống 400 USD/cổ phiếu vào tháng 1-2024. Chỉ trong hai tuần đầu năm 2024, Tesla đã mất hơn 94 tỷ USD giá trị thị trường.

Điều này nghĩa là giá trị tài sản ròng của ông Musk cũng đã thay đổi đáng kể tùy thuộc vào điều kiện thị trường.

Trong khi đó, Volvo Car cũng đang phải đối mặt với tình trạng gián đoạn sản xuất. Do việc giao hàng truyền tải bị chậm trễ, công ty đã thông báo ngừng sản xuất trong ba ngày tại nhà máy ở Ghent, Bỉ.

Những thách thức về hậu cần đối với thương mại toàn cầu càng trở nên trầm trọng hơn do mực nước thấp ở Kênh đào Panama , đây cũng một tuyến đường vận chuyển quan trọng. Các hãng vận tải khổng lồ như Hapag-Lloyd và Maersk đã buộc phải chuyển tuyến tàu đến các tuyến đường dài hơn và đắt đỏ hơn qua châu Phi, ảnh hưởng đến hoạt động hậu cần giữa châu Á và Bắc Âu.

Một số công ty lớn, bao gồm Geely, IKEA, Next, Target và Tractor Supply , đã đưa ra cảnh báo về khả năng chậm trễ trong việc giao sản phẩm. Những gián đoạn đã ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng và bán lẻ trên toàn thế giới. Colin Yankee, giám đốc hậu cần tại Tractor Supply, lưu ý rằng một số mặt hàng có thể bị chậm trễ từ hai đến hơn 20 ngày.

Có thể ước tính rằng nếu nguồn cung trên Biển Đỏ tiếp tục bị gián đoạn, tình trạng thiếu hàng hóa có thể trở nên rõ ràng trên các kệ hàng ngay từ tháng 4 đến tháng 5. Sam Fiorani của AutoForecast Solutions cảnh báo rằng xung đột ở Biển Đỏ có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt nhiều nhóm hàng hóa khác nhau và tiếp tục tác động đến nhiều lĩnh vực kinh tế cũng như tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu và động lực thị trường.

Hiện tại, tác động của xung đột cục bộ đối với thương mại và logistics toàn cầu vẫn chưa thể so sánh với mức độ của đại dịch nhưng xu hướng khá đáng báo động. Kênh đào Suez và Panama đang giảm công suất. Giao thông qua eo biển Malacca cũng có thể bị hạn chế do mối đe dọa cướp biển ngày càng tăng. Giao thông qua eo biển Đài Loan cũng có thể bị hạn chế trong bối cảnh khủng hoảng địa phương đang gia tăng. Như vậy có thể thấy, xu hướng tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2024 sẽ tiếp tục xấu đi.

Liên quân do Mỹ dẫn đầu vẫn tiếp tục tiến hành không kích nhằm làm “suy giảm khả năng của Houthi trong việc tấn công các tàu trên biển, bao gồm cả tàu thương mại”.

Phản ứng trước các đòn tập kích của liên quân Mỹ, lực lượng Houthi ở Yemen tuyên bố sẽ trừng phạt hoặc trả đũa xứng đáng.

Động thái này có thể châm ngòi cho các vòng xoáy đối đầu, căng thẳng leo thang và xung đột có thể lan rộng ra toàn khu vực bất cứ khi nào. Hiện nay, nhiều quốc gia Trung Đông đang được đặt trong tình trạng cảnh giác cao về nguy cơ này.