Trung Quốc nắm giữ 1/4 số nợ của Montenegro. Nếu nước này vỡ nợ, các điều khoản của hợp đồng cho phép Bắc Kinh có quyền tiếp cận đất đai của Montenegro làm tài sản thế chấp.

Liên minh châu Âu (EU) sẽ không trả khoản nợ gần 1 tỉ USD của Montenegro vay từ Trung Quốc

Phát ngôn viên của EU nói với tờ SCMP rằng EU sẽ “không trả các khoản vay của các đối tác mà họ vay từ bên thứ ba”.

Ông bày tỏ quan ngại “về các tác động kinh tế xã hội và tài chính của một số khoản đầu tư của Trung Quốc vào Montenegro (quốc gia vùng Balkan -Nam Âu)”.

Tuy nhiên, ông cho biết Brussels sẵn sàng làm việc với Montenegro nhằm tìm kiếm giải pháp tài chính cho các dự án đầu tư và đảm bảo tính bền vững của nợ công.

Ngày 11/4, Bộ trưởng Tài chính Montenegro, Milojko Spajic là thành viên nội các mới nhất yêu cầu Brussels giúp đỡ để trả khoản vay với Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc. Quốc gia này vay Bắc Kinh từ năm 2014 để xây dựng đường cao tốc nối với nước láng giềng Serbia.

Theo ông Spajic, khoản vay đã được chính phủ trước đó đồng ý. Tuy nhiên, chính quyền mới muốn có quan hệ chặt chẽ hơn với Brussels hơn Bắc Kinh.

Dự án đường cao tốc được ví như chính sách “ngoại giao bẫy nợ” của Trung Quốc

Nói với tờ Financial Times (FT), ông Spajic thừa nhận: “Chúng tôi đang hiện đang dựa vào Trung Quốc về cơ sở hạ tầng. Từ quan điểm địa chính trị thì tình hình rất kịch tính”.

Theo SCMP, dự án đường cao tốc hiện chưa hoàn thành. Nó được được coi là một ví dụ của chính sách “ngoại giao bẫy nợ” mà Trung Quốc triển khai như một phần của sáng kiến “Vành đai và Con đường”.

Theo FT, chi phí ước tính là 23,8 triệu USD cho mỗi km đường cao tốc; đây được cho là một trong những dải đường đắt nhất thế giới.

Điều này khiến tỉ lệ nợ công của Montenegro từ 65,9% lên khoảng 80% so với tổng sản phẩm quốc nội (GDP), theo số liệu từ Nghị viện châu Âu.

Tháng 3, Phó Thủ tướng Dritan Abazovic đã đề nghị các thành viên “giúp chúng tôi thay thế khoản vay từ một số ngân hàng châu Âu”. Đồng thời ông nói thêm rằng, điều đó sẽ giúp giảm bớt ảnh hưởng của Trung Quốc.

Montenegro vay của Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc 809 triệu euro để trang trải 85% chi phí xây 41 km đường cao tốc giai đoạn 1 của dự án. Tuyến đường này do Tập đoàn xây dựng cầu đường Trung Quốc (CRBC) thực hiện.

Trung Quốc nắm giữ 1/4 số nợ của Montenegro

Tuy nhiên, theo Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), giai đoạn 1 bị đội vốn lên đến gần 1 tỉ euro, chiếm 1/4 GDP của Montenegro. Theo ước tính của IMF, chi phí xây dựng phần còn lại của tuyến đường là 1,2 tỉ euro.

Hơn nữa, chính phủ Montenegro đã ký một hợp đồng trị giá 54 triệu euro với một tập đoàn Montenegro-Trung Quốc để xây dựng một nhà máy nhiệt điện.

Theo FT, hiện Trung Quốc nắm giữ 1/4 số nợ của Montenegro. Mặc dù việc xây dựng đường cao tốc bị trì hoãn rất nhiều, nhưng khoản trả nợ đầu tiên sẽ đến hạn vào tháng 7/2021. Nếu Montenegro vỡ nợ, các điều khoản của hợp đồng cho phép Trung Quốc có quyền tiếp cận đất đai của Montenegro làm tài sản thế chấp.

Như vậy, Montenegro là quốc gia đầu tiên ở Nam Âu có nguy cơ rơi vào “bẫy nợ Trung Quốc”; vì vay tiền để xây dựng tuyến đường dài 165 km từ cảng Bar đến nước láng giềng Serbia.