Ngày 2-6, hai hãng truyền thông lớn của Nga là RT và TASS đồng loạt công bố một tài liệu được cho là bản đề xuất hòa bình chính thức của Moscow, trình bày trong khuôn khổ cuộc đàm phán với Ukraine tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Văn bản này được chia thành ba phần với những điều kiện bắt buộc, đồng thời đưa ra hai lựa chọn ngừng bắn để Ukraine quyết định.

3 yêu cầu cốt lõi trong đề xuất hòa bình của Nga

Theo các tài liệu được truyền thông Nga công bố, Nga đề xuất một giải pháp toàn diện chấm dứt xung đột, với ba nội dung chính:

Rút quân và công nhận chủ quyền lãnh thổ

Moscow yêu cầu Kyiv rút toàn bộ lực lượng quân sự khỏi các vùng lãnh thổ đã gia nhập Nga, bao gồm: Crimea, Donetsk, Luhansk, Kherson và Zaporizhia. Đồng thời, Nga kêu gọi cộng đồng quốc tế công nhận các khu vực này là một phần lãnh thổ hợp pháp của Liên bang Nga.

Cam kết trung lập và phi hạt nhân hóa

Ukraine phải thiết lập lại quy chế trung lập, chấm dứt mọi liên kết quân sự với các quốc gia hay tổ chức quốc tế, đồng thời cam kết không phát triển, tiếp nhận hoặc triển khai vũ khí hạt nhân. Các hiệp ước quân sự trái với nguyên tắc trung lập cũng phải được Kyiv rút khỏi.

Cải cách quân đội và bảo vệ cộng đồng nói tiếng Nga

Nga yêu cầu Ukraine giới hạn quy mô quân đội, giải thể các nhóm vũ trang có tư tưởng cực đoan, và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của cộng đồng người Nga và những người nói tiếng Nga. Một điểm đáng chú ý là yêu cầu công nhận tiếng Nga là ngôn ngữ chính thức tại Ukraine. Bên cạnh đó, Kyiv cũng phải xóa bỏ các lệnh trừng phạt đối với Nga và từ bỏ mọi yêu sách đòi bồi thường chiến tranh.

2 phương án ngừng bắn: Ukraine phải chọn

Đề xuất của Nga không chỉ dừng ở các yêu cầu chiến lược, mà còn đưa ra hai lộ trình rõ ràng để đạt được lệnh ngừng bắn:

Phương án 1: Rút quân theo thời hạn

Ukraine sẽ rút toàn bộ binh sĩ khỏi các vùng lãnh thổ đã sáp nhập vào Nga và di dời lực lượng ra xa biên giới Nga theo một khoảng cách nhất định. Toàn bộ quá trình này cần được hoàn thành trong 30 ngày kể từ thời điểm cam kết.

Phương án 2: Đóng băng toàn bộ hoạt động quân sự

Phương án “trọn gói” này yêu cầu Ukraine:

  • Ngừng toàn bộ hoạt động quân sự, bao gồm huy động lực lượng và tiếp nhận hỗ trợ quân sự từ phương Tây
  • Chấm dứt chia sẻ thông tin tình báo với các quốc gia thứ ba
  • Dỡ bỏ tình trạng thiết quân luật
  • Ấn định ngày tổ chức bầu cử tổng thống và quốc hội
  • Trao trả tù binh và thiết lập trung tâm giám sát song phương

Tất cả các bước này cũng cần hoàn tất trong vòng 30 ngày.

Hiệp ước hòa bình – Chỉ có sau bầu cử và cần bảo đảm quốc tế

Một điểm quan trọng trong đề xuất là hiệp ước hòa bình chỉ được ký kết sau khi Ukraine tiến hành bầu cử. Văn kiện này cũng cần được Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thông qua bằng một nghị quyết ràng buộc pháp lý, nhằm bảo đảm tính thực thi và ổn định lâu dài.

Nga đưa ra ngừng bắn nhân đạo ngắn hạn

Phát biểu bên lề vòng đàm phán, ông Vladimir Medinsky – trưởng đoàn đàm phán của Nga và trợ lý Tổng thống Vladimir Putin – cho biết, phía Nga cũng đã đề xuất một lệnh ngừng bắn ngắn hạn kéo dài 2-3 ngày tại các khu vực chiến tuyến, nhằm tạo điều kiện thu gom thi thể binh sĩ tử trận. Theo ông, đề xuất này thể hiện thiện chí nhân đạo giữa lúc xung đột vẫn tiếp diễn ác liệt.

Phản ứng quốc tế và khả năng thực thi

Tính đến thời điểm hiện tại, chính phủ Nga chưa chính thức xác nhận tài liệu này, còn Ukraine vẫn chưa phản hồi công khai. Trong khi đó, phương Tây được cho là sẽ phản đối mạnh mẽ yêu cầu rút quân và công nhận lãnh thổ mà Nga đưa ra.

Nhiều nhà quan sát đánh giá, mặc dù đề xuất hòa bình này mang hình thức thương lượng, song vẫn ẩn chứa nhiều điều kiện nghiêng về lợi ích chiến lược của Moscow, khiến việc Ukraine chấp nhận trở nên khó khăn.

Theo: RT