Nhà sư và cái tát

Những ngày gần đây, cộng đồng mạng truyền nhau clip nhà sư Nepal Furba Tamang bị nữ diễn viên nổi tiếng Miruna Magar tát vào mặt và mắng nhiếc ông đã lợi dụng đám đông chen lấn để sàm sỡ mình.

Do tính chất nghiêm trọng của vụ việc, cảnh sát đã áp giải nhà sư về đồn; ông bị buộc tội, đối mặt với án phạt nặng và những lời chỉ trích gay gắt từ cộng đồng. Nhưng, may mắn cho nhà sư Furba, một người hâm mộ Miruna đã quay lại cảnh hỗn loạn khi nữ diễn viên  xuất hiện; đoạn ghi hình chỉ ra bàn tay quấy rối cô không phải của nhà sư. Lập tức, ông được trả lại trong sạch trước sự cảm phục của hàng ngàn Phật tử và cả những người không tu Phật trên khắp thế giới. Nhiều người cảm động với gương mặt hiền hậu, không nổi nóng, không một lời thanh minh, mà còn chắp tay cúi đầu xin lỗi khi bị vu vạ của ông. Họ xúc động, bởi vào thời Mạt Pháp vẫn còn được chứng kiến một người tu luyện tốt như vậy.

Câu chuyện ấy, với nhà sư, có lẽ đã kết thúc từ lâu lắm rồi nhưng với nữ diễn viên thì nó vẫn đeo bám cô dai dẳng. Hành vi phẫn nộ, nóng vội la lối nhà sư khi chưa rõ ông có sàm sỡ mình hay không đã khiến ngôi sao nữ này mất điểm thanh lịch trước người hâm mộ. Khi sự việc được minh xác, Miruna công khai xin lỗi nhà tu hành, song sự nghiệp diễn xuất của cô đã tụt dốc. Bộ phim cô thủ vai chính Cabaddi 4 bị cấm chiếu. Có lẽ về sau này rất khó để có nhà sản xuất phim dũng cảm một lần nữa hợp tác với Miruna. Một bài học tưởng như đơn giản về phép ứng xử thông thường nhưng cái giá phải trả là quá đắt.

“Một điều nhịn – chín điều lành”

Sau sự việc, có lẽ Miruna ước rằng, giá như cô có thể giải quyết vấn đề trên một cách từ tốn thì không gặp rắc rối đến vậy. Về phần nhà sư Furba Tamang, hẳn ông không có gì để bận tâm. Một lần biểu hiện “nhẫn nhục” trước công chúng của ông đủ để nhiều người đặt niềm tin rằng ở ông có sự tu dưỡng. Chỉ những người tin vào luật nhân quả mới sẵn sàng chấp nhận lỗi lầm ngay cả khi họ không làm. Chấp nhận mất uy tín danh dự mà không giãi bày giải thích.

“Một sự nhịn – chín điều lành”, trong trường hợp này, Furba Tamang đã nhận “quả lành” từ sự nhẫn nhịn đáng khâm phục của ông. Trên thực tế, hành động của vị sư người Nepal cũng xứng đáng là quá trình tiếp nuối xuyên suốt tinh thần từ bi – dung nhẫn mà những người tu hành chân chính trước nay đều coi trọng. Chẳng hạn, như trong lịch sử, người Việt chúng ta đã quen thuộc với tích cổ Quan Âm Thị Kính. Chuyện kể rằng, Thị Kính liên tiếp chịu đựng nhiều oan ức mà người thường chịu nhịn không nổi: Bà bị vu cầm dao giết chồng rồi bị đuổi khỏi nhà chồng; cùng đường, giả nam xuất gia tưởng được yên thân nơi cửa Phật thì lại thêm nỗi oan làm Thị Mầu có thai; rồi lặng lẽ nuôi dưỡng đứa bé trong sự khinh bỉ, đàm tiếu của người đời. Nhẫn nhịn không oán thán, từ bi với người gây ra tổn thương to lớn cho mình, cuối cùng, bà đã đắc quả vị Bồ Tát Quan Âm.

Cũng từ câu chuyện trên, cách hành xử của vị sư người Nepal cho thấy, không phải chiếc áo thầy tu, mà tâm thái khi đối diện với vấn đề cụ thể mới thể hiện được chính xác ai là người tu luyện thực sự. Có một câu chuyện liên quan đến “chiếc áo thầy tu” từng được cộng đồng mạng Việt Nam chia sẻ. Hồi năm 2021, tài khoản YouTube Lang Thang Sài Gòn đã quay lại cảnh người đàn ông đi khất thực: ông ta ôm bình bát mặc trang phục tu hành phái Nam tông lặng ngồi trên vỉa hè; nhưng chỉ sau một thời gian ngắn đối đáp với YouTuber ông đã lộ ra bản chất côn đồ, mắt mày ông vì tức khí giận dữ mà trợn ngược. Sau một hồi đôi co không lại, quá đuối lý, ông trở nên hết kiên nhẫn, chuyển sang sân hận đập tay vào ống kính máy quay, hớt hải quay lưng bỏ đi. Ông ta dù có phải một người tu hành hay không; nhưng biểu hiện ra ngoài chính là một kiểu lưu manh. Chiếc áo thầy tu không thể che đậy bản chất thực. 

Tha thứ là cách hóa giải oán thù tốt nhất 

Nhẫn nhịn và tha thứ là những phẩm chất người tu hành cần có; những bài học tu dưỡng về phương diện này đã được các bậc Giác Giả để lại cho thế nhân thông qua nhiều bài học giáo huấn. 

Có một câu chuyện về Đức Phật Thích Ca Mâu Ni. Một hôm ngài tới ngôi làng xa xôi khất thực, đám ngoại đạo tính nhiều tật đố, họ rải gai ngang đường ngăn không cho ngài vào làng. Họ vô liêm sỉ mà thách thức rằng: “Không có ai đứng ra ngăn cản, nếu muốn thì ông Cồ Đàm hãy cứ bước vào khất thực”. Đức Phật không chút sợ hãi hay buồn lòng, ngài đạp chân trần trên gai nhọn. Lúc ấy, có một người đàn ông nghèo ven đường thấy chân ngài rỉ máu đã động lòng trắc ẩn, ông vội dùng cành cây quét bụi gai dạt sang hai bên chắp tay cung kính mời Đức Phật vào làng khất thực. 

Người đàn ông giàu lòng nhân ái ấy sau này đã trở thành một trong những đệ tử của Phật. Đức hạnh của Phật Thích Ca Mâu Ni đã cảm hóa được phần lớn người dân trong thôn tin theo chính đạo. Đám ngoại đạo cũng vì thế mà không còn đất để lừa gạt sự cúng dường.

Hay Chúa Jesu, ngài cũng nhẫn nại với chính những kẻ đã đóng đinh ngài trên thập tự giá. Dù bị bức hại đến chết, những lời cuối cùng ngài vẫn là cầu xin Đức Chúa Cha trên thiên đàng:  “Lạy Cha, xin tha cho chúng, vì chúng không biết việc chúng đang làm”

Các chính giáo trong quá khứ dù có chỗ khác biệt xong đều đề cao chữ “Nhẫn”. Có thể, sự nhẫn nại không khiến chúng ta “mạnh mẽ” hơn trong mắt người khác nhưng lại tránh được hậu hoạ của sự bốc đồng. Nó cũng thể hiện cảnh giới của người cao thượng. Hơn nữa, sự nhẫn nhịn không phải là việc cố nén giận, chịu đựng trong ấm ức mà là hoàn toàn chẳng để tâm thù oán, sẵn lòng tha thứ cho đối phương.

Nó cũng là điều nhà sư Furba Tamang đã ứng xử sau khi được nữ diễn viên xin lỗi. Trong sự bình thản, ông nói: “Tôi không nghĩ mọi chuyện lại được lan truyền nhanh đến vậy, chỉ mong mọi người ngừng nóng giận lại, đừng chấp nữa rồi mọi thứ sẽ ổn thôi. Đúng sai bây giờ không quan trọng nữa. Quan trọng là chúng ta hãy yêu thương nhau và tha thứ.”

“Yêu thương và tha thứ”, đó có lẽ là thông điệp quan trọng nhất khép lại một sự cố với nữ diễn viên nổi tiếng Miruna Magar. Hẳn sau lần này, cô vẫn có cơ hội biết được chỗ chưa tốt ở bản thân để ăn năn sám hối, cứu cánh cho tương lai về sau này. Còn với công chúng, thay vì phẫn nộ trước cô gái, chúng ta có thể chia sẻ câu chuyện với mục đích lan tỏa điều tích cực về phẩm chất đáng quý của một người tu hành. Qua đây, cũng truyền đi thông điệp: Sốc nổi là điều đáng từ bỏ và “nhẫn nhịn là vàng”.