Sáng 14/5, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 9, Quốc hội dành thời gian thảo luận tại hội trường về dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Đề xuất chuyển đổi mô hình chính quyền từ 3 cấp xuống 2 cấp

Dự thảo sửa đổi Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương đưa ra phương án chuyển đổi từ mô hình chính quyền 3 cấp hiện hành (tỉnh, huyện, xã) sang mô hình 2 cấp, gồm cấp tỉnh và cấp xã.

Theo cơ quan soạn thảo, mô hình 3 cấp hiện nay đang có biểu hiện chồng chéo nhiệm vụ, phân tán nguồn lực và gia tăng thủ tục hành chính. Các đơn vị hành chính quy mô nhỏ được đánh giá là không phát huy được hiệu quả trong quản lý và phát triển.

Hai nhóm nội dung chính trong dự thảo sửa đổi

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề xuất tập trung sửa đổi Hiến pháp ở hai nhóm nội dung:

  • Các quy định liên quan đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội.
  • Các nội dung thuộc Chương IX của Hiến pháp để triển khai mô hình chính quyền 2 cấp.

Dự thảo cũng đề xuất bổ sung quy định chuyển tiếp, nhằm đảm bảo bộ máy chính quyền hoạt động thông suốt trong quá trình sáp nhập và sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã. Theo đó, sẽ không tổ chức cấp chính quyền ở cấp huyện.

Phân định rõ thẩm quyền của hai cấp chính quyền

Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) nêu rõ, cấp tỉnh gồm tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương; cấp xã gồm xã, phường và đặc khu (tại hải đảo). Các đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt vẫn do Quốc hội quyết định thành lập.

Cả hai cấp chính quyền (tỉnh và xã) đều có HĐND và UBND. Dự thảo cũng đề xuất mở rộng thẩm quyền cho cấp tỉnh trong việc ban hành chính sách địa phương trên các lĩnh vực như quy hoạch, đầu tư, tài chính, ngân sách…

Chính quyền cấp xã sẽ thực hiện các nhiệm vụ tương đương với cấp huyện và cấp xã hiện nay. Đồng thời, được quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong phạm vi và nhiệm vụ được phân cấp.

Điều chỉnh tổ chức bộ máy theo hướng phù hợp quy mô mới

Về tổ chức, dự thảo đề xuất giữ nguyên cơ cấu chính quyền cấp tỉnh, chỉ điều chỉnh số lượng đại biểu HĐND cấp tỉnh theo hướng tăng, để phù hợp với việc sáp nhập các đơn vị hành chính.

Tại cấp xã, HĐND có hai ban chuyên trách: Ban Pháp chế và Ban Kinh tế – Xã hội. UBND cấp xã được bố trí cơ quan chuyên môn hoặc chức danh công chức chuyên ngành tùy theo quy mô đơn vị hành chính mới, theo hướng dẫn của Chính phủ.

Việc sửa đổi Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương sẽ tiếp tục được Quốc hội thảo luận trong các phiên làm việc tới trước khi xem xét, thông qua theo quy trình lập pháp.

Theo: VOV