Sự gia tăng đột biến hoạt động của Mặt Trời trong những ngày gần đây đang đặt ra nguy cơ gián đoạn liên lạc và vệ tinh toàn cầu – từ GPS đến truyền thông hàng không – khi các đợt phun trào khối lượng vành nhật hoa (CME) hướng về Trái Đất. Bài viết phân tích chi tiết về hiện tượng, tác động và cách ứng phó.
- Ăn trứng đúng cách để giảm cân hiệu quả
- 5 loại tinh bột tốt giúp giảm mỡ bụng và giữ eo thon
- Cô gái bức xúc vì đến trễ bị khách sạn Hà Nội từ chối, phải rời đi lúc 2h sáng
Diễn biến mới của hiện tượng mặt trời
Theo thông báo của Sciesmex — Cơ quan Khí tượng Không gian Mexico thuộc Đại học Tự‑trị Quốc‑gia Mexico (UNAM) —, thời gian gần đây đã ghi nhận nhiều đợt bùng phát mặt trời mạnh, trong đó có một vụ đạt cấp độ X5, kèm theo các khối phun trào vành nhật hoa (CME) trực hướng về Trái Đất. Cơ quan này cảnh báo rằng các CME sẽ bắt đầu tương tác với môi trường không gian quanh Trái Đất vào ngày 11 và 12-11.
Nguy cơ gián đoạn hệ thống công nghệ
Sciesmex cho biết ảnh hưởng từ các sự kiện địa từ này sẽ tập trung vào:
Hệ thống vô tuyến tần số cao (HF) sử dụng trong hàng không, hàng hải và các dịch vụ vận hành. Hệ thống định vị vệ tinh (GPS/GNSS) — hoạt động Mặt Trời mạnh có thể làm giảm độ chính xác và khả năng đồng bộ tín hiệu.
Các vệ tinh viễn thông và quan sát Trái Đất — có thể chịu tác động từ bức xạ và dao động địa từ.
Mạng lưới điện quy mô lớn — dù hiện tại chưa ghi nhận hậu quả ngay tức thì, nhưng tiềm ẩn sự cố nếu vùng bị ảnh hưởng mạnh.
Tác động đối với sức khỏe và con người
Dù là hiện tượng thiên nhiên lớn, Sciesmex khẳng định đợt bùng phát hiện tại không gây nguy hiểm trực tiếp tới sức khoẻ con người. Điều này giúp làm rõ rằng, trong khi hệ thống công nghệ có thể bị ảnh hưởng, thì người dân không cần hoảng loạn vì vấn đề sức khoẻ trực tiếp.
Vì sao hiện tượng này lại đáng lưu tâm?
Hiện tượng Mặt Trời gia tăng hoạt động như vậy không phải là điều bất thường về lâu dài — chúng ta đang bước vào giai đoạn chu kỳ mặt trời hoạt động mạnh hơn sau thời gian tương đối yên ắng. Tuy nhiên, với độ phụ thuộc của nhân loại vào vệ tinh và hệ thống viễn thông toàn cầu ngày càng lớn, mức độ rủi ro công nghệ cũng cao hơn — từ an toàn hàng không, điều hướng vận tải đến truyền thông khẩn cấp.
Ứng phó và khuyến nghị
Các cơ quan như Sciesmex đang tiến hành theo dõi liên tục và phối hợp với hệ thống bảo vệ dân sự quốc gia nhằm ứng phó kịp thời với những diễn biến bất lợi. Khuyến nghị dành cho người dùng cá nhân và doanh nghiệp bao gồm:
Chủ động cập nhật thông tin từ các cơ quan khí tượng không gian.
Đối với lĩnh vực hàng không, hàng hải và định vị: xem xét phương án dự phòng khi hệ thống GPS bị gián đoạn.
Doanh nghiệp phụ thuộc vào vệ tinh viễn thông nên có kế hoạch dự phòng (backup routing, linh hoạt mạng).
Hiện tượng mặt trời “bùng nổ” đang mở ra một thách thức về công nghệ và hạ tầng toàn cầu, không chỉ là sự kiện thiên văn đơn thuần. Mặc dù sức khỏe con người không bị đe dọa, nhưng liên lạc, định vị và hệ thống vệ tinh — vốn là nền tảng của thế giới hiện đại — đang đứng trước nguy cơ bị gián đoạn. Việc chủ động ứng phó và nâng cao khả năng phục hồi là rất cần thiết trong bối cảnh thế giới kết nối chặt chẽ như hiện nay.
Theo: Tuổi Trẻ Online