Ngày 29/5, Tòa phúc thẩm liên bang tại thủ đô Hoa Kỳ đã ra phán quyết tạm thời khôi phục các mức thuế toàn cầu do cựu Tổng thống Donald Trump ban hành, sau khi một tòa án thương mại ra lệnh đình chỉ vĩnh viễn.

Tòa phúc thẩm chấp thuận tạm hoãn lệnh cấm thuế của tòa án thương mại

Theo CBS News, Tòa phúc thẩm liên bang Mỹ đã chấp thuận đề nghị của Bộ Tư pháp trong chính quyền Trump về việc tạm hoãn thi hành phán quyết của Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ, vốn ngăn cản hầu hết các mức thuế do ông Trump áp đặt từ năm 2020. Lệnh tạm hoãn sẽ có hiệu lực cho đến khi có phán quyết tiếp theo.

Phán quyết ban đầu: Tổng thống không có thẩm quyền áp thuế toàn cầu

Trước đó, ngày 28/5, ba thẩm phán của Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ đã thống nhất nhận định rằng IEEPA không trao thẩm quyền không giới hạn cho tổng thống để đánh thuế với hàng nhập khẩu từ gần như toàn bộ các nước. Theo đó, các mức thuế 10% với lý do chống buôn lậu ma túy và điều chỉnh thâm hụt thương mại cũng bị coi là vượt quyền.

Chính quyền Trump phản ứng và cảnh báo về rủi ro an ninh quốc gia

Ngay sau phán quyết, Bộ Tư pháp Mỹ đã gửi đơn kháng cáo, đồng thời cảnh báo rằng nếu không được tạm hoãn, vụ việc có thể phải đưa lên Tòa án Tối cao để “tránh các tổn thất không thể khắc phục về an ninh và kinh tế”. Phía Nhà Trắng, thông qua người phát ngôn Kush Desai, khẳng định: “Chính quyền Trump vẫn kiên định dùng mọi công cụ hợp pháp để bảo vệ người lao động và lợi ích công nghiệp Mỹ.”

Nguyên đơn phản đối: IEEPA không cho phép tổng thống dùng thuế làm chính sách đối ngoại

Hai nhóm nguyên đơn, gồm năm công ty Mỹ và 12 bang, có thời hạn đến ngày 5/6 để phản hồi với yêu cầu tạm hoãn. Trước đó, họ khẳng định rằng IEEPA chưa từng được sử dụng để đơn phương tái cấu trúc kinh tế toàn cầu thông qua thuế quan, và việc áp thuế như vậy là vi hiến.

Nhiều thẩm phán ủng hộ nguyên đơn, cho rằng thuế của Trump là “trái luật”

Trong một vụ kiện riêng biệt, Thẩm phán liên bang Rudolph Contreras cũng ra phán quyết rằng các mức thuế theo sắc lệnh hành pháp của ông Trump là vi phạm IEEPA. Tuy nhiên, ông tạm hoãn hiệu lực phán quyết trong 14 ngày để Bộ Tư pháp có thời gian kháng cáo.

Thuế quan – trọng tâm trong chính sách kinh tế của ông Trump

Tổng thống Trump đã sử dụng IEEPA để áp đặt mức thuế 10% lên hàng nhập khẩu từ các đối tác như Trung Quốc, Mexico và Canada. Ông coi thuế là công cụ chiến lược để ép buộc đàm phán thương mại, thu hút việc làm sản xuất về lại Mỹ và giảm thâm hụt thương mại. Tuy nhiên, chính sách này đã gây chao đảo thị trường tài chính và vấp phải phản đối từ nhiều bang và doanh nghiệp.

Tòa án đang cân nhắc tác động lâu dài đến luật thuế và quyền tổng thống

Vụ kiện hiện được theo dõi sát sao vì nó có thể tạo tiền lệ pháp lý quan trọng về việc một tổng thống có thể dùng quyền hành pháp đến đâu trong việc áp thuế. Phán quyết cuối cùng từ Tòa phúc thẩm, và có thể là Tòa án Tối cao, sẽ định hình lại cách Mỹ thực thi chính sách thương mại trong tương lai.

Theo: baotintuc