Người dân Afghanistan đang chạy trốn khỏi đất nước, một phần vì khiếp sợ Taliban; một phần vì không biết Taliban và chính quyền Trung Quốc đã thỏa thuận với nhau những gì.

Nghe Audio bài viết “Trung Quốc – Taliban bắt tay nhau, người dân Afghanistan sẽ thống khổ”.

Theo ông Johnnie Moore, cựu ủy viên Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế (USCIRF), Đảng Cộng sản Trung Quốc đã tạo ra một liên minh mới để thách thức Hoa Kỳ và nền dân chủ phương Tây.

“Họ đang tạo ra một nhóm liên minh mới chống lại trật tự dân chủ phương Tây”, ông Moore nói. Đó là liên minh với Pakistan và Taliban. Ông Moore cho biết điều này trong một cuộc phỏng vấn gần đây với chương trình “American Thought Leaders” của The Epoch Times. Ông Moore gọi liên minh này là một “thảm họa địa chính trị”.

Trung Quốc đã công khai hậu thuẫn cho Taliban trong những tháng gần đây. Vào tháng 6, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã có một cuộc họp với các lãnh đạo ngoại giao của Pakistan và Afghanistan. Trong cuộc họp, ông Vương Nghị tuyên bố sẽ “đưa Taliban trở lại chính trường”. Vào cuối tháng 7, ông Vương Nghị tiếp đón phái đoàn của một thủ lĩnh Taliban đến thăm Trung Quốc.

Vài tuần sau chuyến thăm Trung Quốc, Taliban đã chiếm được thủ đô Kabul của Afghanistan. Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) nhanh chóng hoan nghênh sự trỗi dậy của Taliban; mặc dù tới nay Bắc Kinh vẫn chưa chính thức công nhận nhóm khủng bố này.

Taliban cũng coi ĐCSTQ là một đồng minh quan trọng. Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với tờ báo Ý la Repubblica, người phát ngôn của Taliban, Zabiullah Mujahid, ca ngợi Bắc Kinh là “đối tác chính” và là “cửa ngõ” cho Taliban tiếp cận các thị trường trên thế giới.

3 lý do Trung Quốc hợp tác với Taliban

Lý do thứ nhất: Khai thác đất hiếm và khoáng sản của Afghanistan

Ông Moore cho biết có ba lý do khiến Bắc Kinh coi trọng mối quan hệ đối tác với Taliban. Đầu tiên, Trung Quốc muốn khai thác đất hiếm và các khoáng sản khác của Afghanistan. Lượng tài nguyên này ước tính trị giá lên tới 3 nghìn tỷ USD.

Đất hiếm là 17 nguyên tố trong bảng tuần hoàn; đóng vai trò quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp; như điện tử tiêu dùng, quốc phòng và công nghệ xanh. Hiện tại, Trung Quốc kiểm soát khoảng 80% nguồn cung đất hiếm toàn cầu. Trước đây Trung Quốc từng đình chỉ xuất khẩu đất hiếm của nước này như một chiến thuật để trả đũa các nước khác.

Lý do thứ hai: Kiểm soát biên giới với Afghanistan

Ngoài ra, Bắc Kinh muốn kiểm soát việc di chuyển qua biên giới của Trung Quốc với Afghanistan, theo ông Moore.

Khu vực Tân Cương xa xôi của Trung Quốc có chung đường biên giới dài khoảng 74 km với Afghanistan. Chính quyền Trung Quốc lo ngại rằng các chiến binh Duy Ngô Nhĩ có thể sử dụng biên giới này để tiến hành các cuộc tấn công ở Tân Cương. Tại khu vực này, Trung Quốc đã tống giam hơn 1 triệu người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số khác với lý do cải tạo tư tưởng của họ nhằm phòng chống chủ nghĩa khủng bố.

Lý do thứ ba: Làm giảm uy tín của Mỹ

Lý do quan trọng nhất, theo ông Moore, là Bắc Kinh muốn “lợi dụng tình hình hiện nay để làm giảm uy tín của Hoa Kỳ”.

Bắc Kinh đã lợi dụng cuộc rút lui hỗn loạn của Hoa Kỳ khỏi Afghanistan làm nội dung tuyên truyền của mình; nhằm chứng tỏ Hoa Kỳ là một đối tác không đáng tin cậy. Gần đây nhất, vào ngày 3/9, tờ Nhân dân Nhật báo (cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc) đã đăng một bài báo chỉ trích nền dân chủ của Hoa Kỳ. Bài báo lập luận rằng khi Hoa Kỳ “xuất khẩu” “mô hình dân chủ” của mình; nó đã mang lại “thảm họa cho các quốc gia có liên quan.”

Nhưng những tuyên truyền của ĐCSTQ phớt lờ thực tế là người dân Afghanistan đã có 20 năm phát triển nhanh chóng nhờ các khoản đầu tư, viện trợ của Mỹ. Taliban đã ngỡ ngàng trước sự phồn hoa của thủ đô Kabul sau khi trở lại giành chính quyền.

Tuyên truyền của ĐCSTQ cũng không đề cập đến việc người dân Afghanistan bỏ chạy khỏi đất nước vì khiếp sợ Taliban. Một số người liều mình bám bên ngoài máy bay Mỹ với hi vọng được di tản khỏi đất nước. Các máy bay Mỹ đã vận chuyển hàng chục ngàn người Afghanista sơ tán tới Mỹ và những nơi khác.

TOÀN CẢNH: Dân Afganistan đu hông máy bay, ít nhất 2 người rơi từ không trung

Người dân Afghanistan sẽ thống khổ như người Trung Quốc

Ông Moore cho rằng lý do người dân Afghanistan chạy khỏi đất nước không chỉ là vì khiếp sợ Taliban; mà còn vì không biết được Taliban và Trung Quốc đã thỏa thuận những gì với nhau.
“Ai mà biết được họ đã trao đổi với nhau những gì”, ông Moore nói.

Ông cho rằng: “Người dân Afghanistan sẽ phải thống khổ như người dân Trung Quốc đang phải gánh chịu. Người dân ở Tây Tạng và Tân Cương, cũng như các tín đồ Thiên chúa giáo và các học viên Pháp Luân Công. Người dân đều thống khổ; đó là bi kịch.”

Người dân Afghanistan biểu tình phản đối Taliban hôm 18/8. Taliban nổ súng chỉ thiên và dùng dùi cui giải tán đám đông. Ảnh chụp màn hình video trên Twitter.
Người dân Afghanistan biểu tình phản đối Taliban hôm 18/8. Taliban nổ súng chỉ thiên và dùng dùi cui giải tán đám đông. Ảnh chụp màn hình video trên Twitter.

Ông Moore nói: “Mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Taliban là ví dụ mới nhất về chủ nghĩa thực dân mới và chính sách đối ngoại mang tính chất lợi dụng của Đảng Cộng sản Trung Quốc; họ lợi dụng bất kỳ quốc gia nào và bất kỳ nhà lãnh đạo nào, những người cả tin đến mức chấp nhận những lời hứa của Bắc Kinh; mà những lời hứa đó hầu như không bao giờ xảy ra”.

Nhiều quốc gia đang phát triển, như Kenya, Nepal và Mozambique, đã lún sâu vào các khoản nợ của Bắc Kinh sau khi tham gia sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc.

Cả Pakistan và Afghanistan cũng là thành viên của Vành đai – Con đường. Nhưng chính phủ trước do Mỹ hậu thuẫn của Afghanistan đã không khởi động dự án nào theo kế hoạch. Vào ngày 2/9, Taliban bày tỏ mong muốn tiếp tục thực hiện Vành đai – Con đường với Trung Quốc.

Ông Moore cho rằng cả Taliban, Pakistan và các nước khác bắt tay với ĐCSTQ đều sẽ học ra một bài học. “Đó cũng là bài học mà nhân dân Trung Quốc đã hiểu ra nhưng không được phép nói: Nạn nhân đầu tiên của những điều tồi tệ nhất của Đảng Cộng sản Trung Quốc chính là người dân của họ, nhân dân Trung Quốc”.