Phí chuyển mục đích sử dụng đất, đặc biệt sang đất ở; đang là gánh nặng lớn cho nhiều hộ gia đình, nhất là người thu nhập thấp. Nhiều trường hợp phải đóng hàng tỷ đồng khiến dư luận bức xúc.

Các cơ quan chức năng đang tìm giải pháp để hài hòa lợi ích giữa người dân, Nhà nước và nhà đầu tư.

Gánh nặng chi phí khi chuyển sang đất ở

Theo Luật Đất đai 2024, giá đất hiện được xác định theo hai cách: do Nhà nước ban hành và theo giá thị trường. Thực tế triển khai cho thấy, khi hộ gia đình, cá nhân chuyển đất nông nghiệp sang đất ở; mức chênh lệch quá lớn dẫn đến chi phí cao bất thường.

Điển hình, tại TP Vinh (Nghệ An), một hộ dân phải nộp gần 4,5 tỷ đồng khi chuyển 300m² đất vườn sang đất ở; do áp giá đất ở 15 triệu đồng/m², trong khi đất nông nghiệp chỉ 85.000 đồng/m². Những khoản phí khổng lồ này trở thành rào cản lớn; khiến nhiều người dân không đủ khả năng thực hiện quyền hợp pháp với mảnh đất của mình.

Trước thực trạng trên, Bộ Tài chính đang soạn thảo nghị quyết nhằm tháo gỡ khó khăn, phân định rõ các mức thu. Dự thảo đề xuất: trong hạn mức công nhận thì không phải nộp tiền; vượt hạn mức sẽ tính theo tỷ lệ nhất định, có thể từ 30% đến 50% tùy trường hợp.

Cần điều chỉnh giá đất hài hòa lợi ích

Sự điều chỉnh cân vừa tối đa nguồn thu thuế, vừa cân bằng quyền lời của người dân. (Ảnh: Tường Vân)

Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẳng định; giá đất là yếu tố then chốt để bảo đảm công bằng. Nếu chi phí đất quá cao, không chỉ người dân gặp khó mà cả doanh nghiệp cũng mất động lực đầu tư; ảnh hưởng trực tiếp đến phát triển kinh tế – xã hội.

Do đó, cơ chế hệ số điều chỉnh giá đất đang được xem là giải pháp quan trọng. Hệ số này có thể linh hoạt áp dụng khi bồi thường, thu hồi đất hoặc khi người dân chuyển mục đích sử dụng đất; giúp bảo đảm sự thống nhất và hợp lý.

Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, chính sách đất đai phải minh bạch; phù hợp thực tế và tạo được sự đồng thuận xã hội. Việc tiếp tục rà soát, điều chỉnh giá đất là cần thiết để vừa bảo vệ quyền lợi người dân; vừa tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư phát triển.


Phí chuyển mục đích sử dụng đất cao phản ánh những bất cập trong cơ chế tính giá và chính sách đất đai hiện hành. Nếu nghị quyết mới được ban hành, với các mức phí hợp lý và cơ chế minh bạch, sẽ góp phần giải tỏa gánh nặng cho người dân, đồng thời khai thông nguồn lực đất đai cho phát triển bền vững.

Theo Tienphong