Chúng ta thường nghe nói: “Biết đủ thì thường vui! Tham lam quá thì mất mạng”. Vậy thế nào là đầy đủ, thế nào là tham lam? Hàm nghĩa sâu sắc khi phân tích Hán tự của hai chữ 裕 “Đủ” và chữ 欲 “Tham”, kỳ thực theo ký tự chữ Hán thì chúng khá gần nhau.

Chữ Hán là loại chữ tượng hình; thông qua hình tượng mà người ta có thể đoán được nội hàm của nó.

Chữ Đủ và ý nghĩa của Hán tự 裕

Đất nước Trung Hoa xưa là đất nước nông nghiệp. Tổ tiên của người Trung Hoa thông qua trồng trọt, cày cấy mà có cái ăn, cái mặc.

Chữ “Đủ” là đầy đủ, dư dật, chữ Hán được viết là “裕”. Nó do chữ Y: trong y phục, quần áo: “衣” kết hợp với chữ Cốc: Ngũ cốc, lúa gạo “谷” tạo thành.

Có thể thấy, người xưa cho rằng chỉ cần có quần áo mặc và có lương thực để ăn thì đã là giàu có và sung túc rồi. Ăn no, mặc ấm liền cảm thấy vui vẻ, hạnh phúc, nên phải cảm ơn ân đức của Thần linh. Điều này chính là đạo lý mà người xưa thường nói “Biết đủ thường vui!”.

Cũng bởi vì thế mà người Trung Hoa xưa, họ quan tâm đến sự thay đổi của thời tiết, khắp mọi nơi đều có lễ hội Thần linh. Họ làm như vậy là cảm ơn đất, trời, Thần linh đã ban cho họ cơm no, áo ấm cuộc sống an vui.

Người cổ xưa sống chỉ đủ ăn, đủ mặc nhưng lại vô cùng vui vẻ và thư thái; họ cho rằng cuộc sống như vậy đã là giàu có. Bởi vậy, giàu có, sung túc chính là chữ Đủ 裕, nó đã nói lên ý nghĩa “như thế nào là Đủ”.

Chữ Tham và ý nghĩa của Hán tự 欲

Con người ngày nay đầy đủ vật chất hơn xưa, nhưng tại sao những lo lắng, sợ hãi lại nhiều hơn? (Ảnh Pixabay).
Con người ngày nay đầy đủ vật chất hơn xưa, nhưng tại sao những lo lắng, sợ hãi lại nhiều hơn? (Ảnh Pixabay).

Nhìn về cuộc sống của con người ngày nay; có thể thấy việc ăn no, mặc ấm dường như sớm đạt được rồi. Nhiều người không chỉ còn là “ăn no, mặc ấm” mà còn có điều kiện “ăn ngon, mặc đẹp”. Nhưng lại ít khi vui vẻ vì sao?

Đây hết thảy đều là do chữ “Tham” mà ra. Từ chữ “Dục”: lòng tham:“欲” có thể thấy rõ ý nghĩa này. Chữ “Tham” (“欲”) là do chữ Cốc: ngũ cốc, lúa gạo “谷” kết hợp với chữ Khiếm: thiếu, không đủ “欠” tạo thành.

Điều đó ngụ ý rằng, đã có lương thực để ăn no rồi mà vẫn còn thấy thiếu; thì chính là tham lam, không biết đủ.

Dục vọng của con người là vô cùng vô tận. Nếu không biết đủ, tu tỉnh bản thân, chỉ chạy theo dục vọng thì có ngày mất mạng.

Hàm nghĩa Hán tự của hai chữ Đủ và Tham thật giản dị, nhưng vô cùng sâu sắc. Khi hiểu được ý nghĩa, thì chúng ta sẽ có cảm nhận “Biết đủ thường vui”.

Sưu tầm

Xem thêm:

Từ Khóa: