SCMP hôm 25/4 đưa tin Trung Quốc và Việt Nam đã nhất trí hợp tác để cải thiện “niềm tin chiến lược” giữa hai nước trong bối cảnh căng thẳng Biển Đông gia tăng.
Hai bên đưa ra cam kết hợp tác tại một cuộc tham vấn quốc phòng và an ninh ở thành phố Đông Hưng, miền nam Trung Quốc hôm thứ Sáu (23/4), theo một tuyên bố của Bộ Quốc phòng Trung Quốc vào cùng ngày.
Tại sự kiện này, ông Thiệu Nguyên Minh (Shao Yuanming), Phó tham mưu trưởng Bộ Tham mưu liên hợp Quân ủy Trung ương Trung Quốc, nói với Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam Hoàng Xuân Chiến rằng quân đội hai nước nên “tăng cường giao lưu chiến lược [và] làm sâu sắc hơn hợp tác thực tế… để giải quyết các rủi ro và thách thức, đồng thời thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Trung Quốc và Việt Nam”.
Theo SCMP, ông Chiến ghi nhận “tình hữu nghị sâu sắc” giữa hai quốc gia; và cho biết quân đội Việt Nam sẵn sàng “củng cố niềm tin chiến lược lẫn nhau với Trung Quốc và đóng góp nhiều hơn cho quan hệ đối tác chiến lược toàn diện”. Tuyên bố cho biết hai bên đã “trao đổi quan điểm thẳng thắn và sâu sắc” về tình hình an ninh quốc tế và khu vực; cũng như mối quan hệ giữa quân đội hai nước.
Trong khi đó, báo Quân đội Nhân dân của Việt Nam đưa tin, Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến khẳng định: Quan điểm nhất quán của Việt Nam là giải quyết bất đồng trên biển thông qua biện pháp hòa bình; tôn trọng quyền và lợi ích chính đáng của nhau; dựa trên luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
Cũng trong ngày 23/4, Trung Quốc đã đưa vào hoạt động một tàu tấn công đổ bộ lớn nhất của nước này. Con tàu Type 075 dự kiến sẽ được triển khai ở Biển Đông. Tàu có thể chở 30 máy bay trực thăng và hàng trăm binh sĩ.
Trung Quốc đưa ra cam kết với Việt Nam trong bối cảnh các nhà quan sát cảnh báo rằng Bắc Kinh đang dùng thủ đoạn “lấy thịt đè người” ở Biển Đông. Hàng trăm tàu cá và tàu dân quân Trung Quốc liên tục xâm phạm chủ quyền của Việt Nam ở quần đảo Trường Sa trong những tuần qua.
Ông Greg Poling, Giám đốc Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, cho rằng đây là cách Trung Quốc dần dần đẩy ngư dân Việt Nam ra khỏi Biển Đông
Ông nói: “Bằng cách đặt chúng (các tàu thuyền) ở đó và trải chúng ra khắp các vùng biển xung quanh các rạn san hô mà những nước khác chiếm giữ, hoặc xung quanh các mỏ dầu và khí đốt hoặc ngư trường, họ đang dần dần đẩy người Philippines và Việt Nam ra khỏi” Biển Đông.
Ông Poling bình luận về thủ đoạn của Trung Quốc: “Thật là quỷ quyệt”.