Nguyên nhân gây ngứa khi sơ chế dọc mùng và cách làm dọc mùng không ngứa

Dọc mùng là cây rau phổ thông, sẵn có và cũng dễ dàng chế biến thành nhiều món ăn ngon miệng như: nộm dọc mùng chua cay, canh riêu cá dọc mùng, mùng xào thịt ngọt bùi. Dọc mùng cũng chứa nhiều vitamin và các nguyên tố vi lượng cần thiết cho cơ thể như protein, đường, chất xơ, canxi, phốt pho, kali, magiê. Tuy nhiên, làm thế nào để sơ chế dọc mùng không bị ngứa?

Chất gây ngứa và ngộ độc từ cây dọc mùng

Ngay từ khâu sơ chế dọc mùng đã có thể gây ngứa tay. Nhiều người ăn dọc mùng bị hiện tượng ngứa họng, thậm chí bị dị ứng nghiêm trọng do dọc mùng. Trong dọc mùng có chứa các chất như Canxi oxalat; Axit Oxalic tồn tại ở lớp vỏ dọc mùng dưới dạng tinh thể. Chính tinh thể Canxi sắc như thủy tinh này đâm vào tay khi sơ chế; đâm vào niêm mạc vòm họng khi ăn gây ngứa rát.

Ngoài ra, dọc mùng cũng có chứa hàm lượng saponin. Đây là chất gây nên các triệu chứng như tê môi, lưỡi và cứng hàm. Loại độc tố này sau khi được nấu thật chín có thể mất hoặc giảm đi. Saponin trong dọc mùng phá vỡ tế bào máu, gây độc đối với động vật máu lạnh; nhất là đối với cá, có vị hắc và làm hắt hơi. Saponin được gọi là chất sapotoxin do có độc tính.

Cách làm dọc mùng không ngứa

Đầu tiên cần rửa sạch cây dọc mùng. Tiếp đến dùng dao tước bỏ phần xơ bên ngoài cây dọc mùng giống cách tước vỏ chuối. Sau đó, dùng dao cắt bỏ hết phần cong bên trong (phần bụng) bỏ đi.

Cắt cây dọc mùng thành từng đoạn vừa ăn, thái vát chéo giúp dọc mùng dễ vắt và dễ ngấm gia vị. Sau đó, rắc một chút muối vào những khúc dọc mùng vừa cắt và xóc đều, để khoảng 10 phút. Lý do của việc ngâm muối là nhằm trung hòa chất Calci Oxalad giúp dọc mùng bớt ngứa khi sơ chế và ăn.

Rửa sạch lại dọc mùng ngâm muối bằng nước mát, dùng tay vò, bóp nhẹ cho ráo nước. Khi rửa nên dùng găng tay nilon để bóp dọc mùng. Lúc này, dọc mùng tóp lại rất nhiều so với hình dạng ban đầu. Dùng nước sôi để chần lại dọc mùng.

Ăn dọc mùng bị dị ứng hoặc ngứa họng phải xử lý thế nào?

Ăn dọc mùng bị ngứa khoang miệng và họng do chế biến dọc mùng không kỹ. Các tinh thể Calci Oxalad vẫn còn tồn tại. Trường hợp bị ngứa họng, nếu nhẹ thì chỉ một lát là tự hết ngứa. Có thể uống nhiều nước ấm. Một mặt nước giúp đẩy độc tố ra ngoài qua bài tiết, mặt khác cái nóng sẽ lấn át cảm giác ngứa ngáy.

Một số người có cơ thể dễ bị dị ứng, hoặc mẫn cảm… có thể bị phản ứng mạnh với loại thực phẩm này với các biểu hiện như: co giật, mức độ nhẹ thì mẩn ngứa; nặng thì tắc phế quản, ngạt thở, nôn mửa, giãn mạch máu dẫn đến trụy tim. Đây là phản ứng của cơ thể đối với chất Sapotoxin có trong dọc mùng.

Theo các các chuyên gia, dị ứng do chất sapotoxin trong dọc mùng cần phải được phát hiện và xử trí kịp thời, nhanh chóng. Với những người cơ địa dị ứng mạnh với loại thực phẩm này sẽ trở nên nặng chỉ trong vòng thời gian ngắn.

Dị ứng dọc mùng thường biểu hiện sau khoảng một vài phút đến 1 tiếng sau khi ăn với các biểu hiện phổ biến nhất như: Ngứa ran trong miệng, phát ban, sưng môi, lưỡi… hoặc khó thở, ngất xỉu…Trong một số trường hợp, dị ứng dọc mùng có thể gây ra biểu hiện nặng hoặc rất nặng như: phù nề đường hô hấp, sưng tấy vòm họng làm ngạt đường thở, mất ý thức… thậm chí tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.

Kết luận

Để thưởng thức món ăn ngon và giàu vi lượng như dọc mùng, bạn nên nắm rõ cách sơ chế dọc mùng trước khi chế biến. Khi ăn nếu có hiện tượng ngứa hoặc dị ứng, bạn cần bình tĩnh trong nhận biết và xử lý để tránh xảy ra tình trạng tiêu cực hơn.

Xem thêm:

• Siêu thực phẩm cho mùa hè sảng khoái
• Miến lươn Hà Nội xưa và nay
• Cách nấu cơm gà Hội An ngon miệng đúng vị với công thức đơn giản