Philippines tuyên bố nước này có thể thăm dò, khai thác dầu khí ở đông bắc quần đảo Trường Sa thuộc Biển Đông; mà không cần liên kết với Trung Quốc.
Bloomberg cho rằng “đây có thể là dấu hiệu cho thấy lập trường cứng rắn hơn” của Manila đối với Bắc Kinh.
Bloomberg đưa tin, Bộ trưởng Năng lượng Philippines Alfonso Cusi hôm 4/11 tuyên bố; tập đoàn Năng lượng PXP của nước này có thể khảo sát khu vực Bãi Cỏ Rong ở Biển Đông; mà không cần phải hợp tác với Tổng công ty Dầu khí Hải dương Trung Quốc (CNOOC).
Tuyên bố này xuất hiện khi PXP đang đàm phán với CNOOC về việc khai thác chung ở Biển Đông.
Bãi Cỏ Rong là một bãi núi ngầm ở đông bắc quần đảo Trường Sa; thuộc đối tượng tranh chấp giữa Việt Nam, Trung Quốc, Philippines, Đài Loan.
Philippines muốn thăm dò Bãi Cỏ Rong của Việt Nam, phải xin phép Trung Quốc?
Tại cuộc họp báo 4/11, phóng viên hỏi liệu PXP có phải xin phép Trung Quốc; để khảo sát Bãi Cỏ Rong hay không. Ông Cusi trả lời: “Nếu họ có thể tự làm, thì cứ làm”.
Ông nói tiếp: “Nếu họ không làm được và họ cần đối tác; thì họ phải hợp tác với Trung Quốc”.
Chủ tịch PXP, ông Manuel Pangilinan hôm 4/11 cho biết họ đã đệ trình một chương trình làm việc sơ bộ lên Bộ Năng lượng Philippines.
Tuần trước, ông này nói cần khảo sát Bãi Cỏ Rong; nhưng “không biết” liệu công ty Philippines có thể thăm dò mà không cần xin phép Trung Quốc hay không.
Philippines cứng rắn hơn với Trung Quốc ở Biển Đông
Vào tháng 10, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã dỡ bỏ lệnh cấm thăm dò dầu khí ở Biển Đông; vốn đã kéo dài suốt 6 năm.
Manila đưa ra lệnh cấm này khi theo đuổi vụ kiện đường lưỡi bò của Trung Quốc ra tòa án quốc tế. Vào tháng 7/2016, Tòa trọng tài thường trực ở La Hay, Hà Lan đã ra phán quyết ủng hộ đơn kiện của Philippines; bác bỏ yêu sách đường lưỡi bò của Trung Quốc.
Ông Duterte đã xem nhẹ phán quyết này để xây dựng mối quan hệ ấm cúng hơn với Bắc Kinh. Tuy nhiên, ông có dấu hiệu thay đổi lập trường sau 4 năm gác bỏ phán quyết.
Bloomberg nhận định: “Nhà lãnh đạo Philippines gần đây đã thể hiện lập trường cứng rắn hơn; chống lại Trung Quốc và ngả về phía Mỹ; quốc gia cũng đang đẩy mạnh chỉ trích các hành động của Bắc Kinh ở vùng biển tranh chấp”.
Ông Gregory Poling, Giám đốc Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI) cho rằng, Trung Quốc có thể sẽ ngăn chặn hoạt động thăm dò mới ở các vùng biển tranh chấp; như trong các tranh chấp gần đây với Việt Nam và Malaysia, theo Bloomberg.
Hôm 12/10, Trung Quốc ngang nhiên đưa tàu khảo sát vào vùng biển ven miền Trung của Việt Nam.